Autor: Marta

NFOŚiGW – program priorytetowy „Poprawa efektywności energetycznej” – standard NF40 i NF15

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w 2013 roku uruchomił program priorytetowy pod nazwą „Poprawa efektywności energetycznej”, którego celem jest oszczędność energii i ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 poprzez dofinasowanie przedsięwzięć poprawiających efektywność wykorzystania energii w nowopowstających budynkach mieszkalnych. Wspomniane dofinansowanie ma postać dopłaty do kredytów na budowę domów energooszczędnych. Program ma funkcjonować do końca roku 2022. Wysokość dofinansowania jest uzależniona od uzyskanego wskaźnika rocznego jednostkowego zapotrzebowania na energię użytkową do celów ogrzewania  i wentylacji (EUco) oraz od spełnienia innych warunków, w tym dotyczących sprawności instalacji grzewczej i przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wysokość dofinasowania wynosi:

– dla domów jednorodzinnych:

  1. a) standard NF40 – EUco ≤ 40 kWh/(m2rok) – dotacja 30 000 zł brutto,
  2. b) standard NF15 – EUco ≤ 15 kWh/(m2rok) – dotacja 50 000 zł brutto;

– dla lokali mieszkalnych w budynkach wielorodzinnych:

  1. c) standard NF40 – EUco ≤ 40 kWh/(m2rok) – dotacja 11 000 zł brutto,
  2. d) standard NF15 – EUco ≤ 15 kWh/(m2rok) – dotacja 16 000 zł brutto.

W przypadku nie osiągnięcia zakładanego standardu NF15, dotacja może być obniżona do poziomu przewidzianego dla standardu NF40. W przypadku nie osiągnięcia zakładanego standardu NF40, dotacja nie zostanie udzielona. Ponadto, jeśli część powierzchni domu/lokalu mieszkalnego wykorzystywana będzie do prowadzenia działalności gospodarczej (również wynajmu), to wysokość dofinansowania pomniejsza się proporcjonalnie do udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej w całkowitej powierzchni domu/lokalu, np. jeżeli działalność gospodarcza będzie prowadzona na 30% powierzchni całkowitej, to wysokość dofinasowania zmniejszy się o  30%. W przypadku, gdy działalność gospodarcza będzie prowadzona na powierzchni przekraczającej 50% domu/lokalu mieszkalnego, przedsięwzięcie nie kwalifikuje się do dofinasowania przez NFOŚiGW.

Kwota kredytu przeznaczonego na pokrycie kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia musi być wyższa od kwoty dotacji. Zakończenie realizacji przedsięwzięcia musi nastąpić w ciągu 3 lat od dnia podpisania umowy o kredyt. Wypłata dotacji następuje po zrealizowaniu przedsięwzięcia wraz z potwierdzeniem uzyskania efektu ekologicznego, rozumianego jako osiągnięcie standardu energetycznego.

Beneficjentami mogą być:

– osoby fizyczne dysponujące prawomocnym pozwoleniem na budowę oraz posiadające prawo do dysponowania nieruchomością, na której będzie budowany budynek mieszkalny. Przez dysponowanie nieruchomością należy rozumieć prawo własności (w tym współwłasność) oraz użytkowanie wieczyste;

– osoby fizyczne dysponujące uprawnieniem do przeniesienia przez dewelopera na swoją rzecz: prawa własności nieruchomości wraz z domem jednorodzinnym, który deweloper na niej wybuduje albo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej i własności domu jednorodzinnego, który będzie na niej posadowiony i stanowić będzie odrębną nieruchomość albo własności lokalu mieszkalnego. Przez dewelopera rozumie się także spółdzielnię mieszkaniową.

Rodzaje przedsięwzięć objętych dotacją:

– budowa domu jednorodzinnego,

– zakup nowego domu jednorodzinnego,

– zakup lokalu mieszkalnego w nowym budynku mieszkalnym wielorodzinnym.

Przedsięwzięcie musi spełniać standard energetyczny NF40 lub NF15. Przez dom jednorodzinny należy rozumieć budynek wolno stojący albo samodzielną część domu bliźniaczego lub szeregowego, przeznaczony i wykorzystywany na cele mieszkaniowe beneficjenta, co najmniej w połowie powierzchni całkowitej.

Koszty kwalifikowane to koszty budowy albo zakupu domu jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego w nowym budynku wielorodzinnym wraz z kosztem projektu budowlanego, kosztem wykonania weryfikacji projektu budowlanego, kosztem wykonania testu szczelności budynku i potwierdzenia osiągnięcia standardu energetycznego. Koszty kwalifikowane obejmują te elementy budynku, które prowadzą do spełnienia kryteriów Programu Priorytetowego, w szczególności:

– zakup i montaż elementów konstrukcyjnych bryły budynku, w tym materiałów izolacyjnych przegród,

– zakup i montaż układów wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła,

– zakup i montaż instalacji ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, wodno-kanalizacyjnej i elektrycznej.

Nie zalicza się do nich kosztów związanych z wykończeniem mieszkania/budynku umożliwiających zamieszkanie. Wysokość dotacji nie jest uzależniona od wysokości kosztów kwalifikowanych, jednakże nie może przekraczać ich wartości. Spłata części kredytu następuje poprzez przekazanie dotacji przez NFOŚiGW na podstawie wystąpienia banku potwierdzającego zrealizowanie przedsięwzięcia. Efekty rzeczowe i ekologiczne, osiągnięte w wyniku przedsięwzięcia, są ewidencjonowane przez NFOŚiGW, na podstawie informacji przekazywanych przez banki. Jako efekt ekologiczny uznaje się oszczędność energii i ograniczenie lub uniknięcie emisji CO2 w wyniku wybudowania budynku w jednym ze standardów energetycznych: NF40 lub NF15. Miernikiem osiągnięcia efektu ekologicznego jest wskaźnik EUco. Ponadto należy spełnić jeszcze inne wymagania dotyczące m.in. współczynników przenikania ciepła przegród czy wartości mostków cieplnych. Wybrane przedsięwzięcia będą podlegać badaniu powykonawczemu w zakresie osiągnięcia standardu energetycznego, przeprowadzonemu przez audytora wskazanego przez NFOŚiGW.

26

27

Centralny rejestr – przesył świadectw z programu ArCADia-TERMO

04Program ArCADia-TERMO od wersji 6.3 umożliwia przesył świadectw do Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków, jeśli zostały one sporządzone zgodnie z metodologią zawartą w rozporządzeniu MIiR z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej, która obowiązuje od 18 kwietnia 2015 r. Instrukcja postępowania została opisana poniżej.

Po wybraniu z wysuwanego panelu wyboru obliczeń „Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda obliczeniowa” lub „Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda zużyciowa” należy sporządzić świadectwo energetyczne.

01

W menu Ustawienia – Opcje – Certyfikat należy podać dane do logowania na platformę Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków.

02

Wykonując obliczenia, w etapie Obliczenia cieplne – Strefy cieplne należy podać podział powierzchni o regulowanej temperaturze powietrza Af (mieszkalna, niemieszkalna, inna, usługowa) dla każdej strefy.

5

Po zakończeniu obliczeń należy przejść do ostatniego etapu „Wydruki – Centralny rejestr”.

6

Po upewnieniu się, że świadectwo jest w pełni ukończone, tzn.:

– w raporcie o błędach nie ma żadnych błędów;

– wskaźniki EU, EK i EP zostały policzone;

– obliczony został udział OZE oraz emisja CO2;

– w podglądzie świadectwa zostały uzupełnione: powierzchnia użytkowa, kubatura budynku, opisy instalacji, zalecenia oraz pozostałe wymagane informacje;

– wzór świadectwa jest właściwy (dla budynku lub części budynku);

kliknąć na opcję „Wyślij certyfikat”.

7

W komunikacie, który się pojawi, należy wcisnąć „Tak”.

8

Jeśli nie podano danych do logowania, pojawi się komunikat, aby te dane uzupełnić (Ustawienia – Opcje – Certyfikat). Po uzupełnieniu danych ponownie kliknąć „Wyślij certyfikat”.

9

Gdy transfer się rozpocznie, pojawi się komunikat „Aplikacja przetwarza dane”.

10

Po udanym transferze pojawi się komunikat:

03

W oknie programu ukaże się podgląd platformy centralnego rejestru.

12

Świadectwo po przesłaniu będzie miało status „Roboczy”, dzięki czemu możliwa będzie jego edycja lub usunięcie z wykazu.

Błędnie lub niekompletnie przesłane dane można edytować/uzupełnić ręcznie w centralnym rejestrze lub usunąć przesłany plik z wykazu i ponownie spróbować wysłać dane z programu.

Między platformą a programem można się swobodnie przełączać za pomocą przycisku „Wyświetl certyfikat/Wyświetl rejestr” w prawym dolnym rogu okna programu.

 14a

Przed ostatecznym zatwierdzeniem świadectwa zalecane jest sprawdzenie wszystkich pięciu zakładek:

– oceniany budynek,

– obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek,

– podstawowe parametry techniczno-użytkowe budynku,

– obliczeniowe zapotrzebowanie na energię,

– zalecenia,

czy nie brakuje w nich żadnych danych.

15

Dodatkowo należy dodać zdjęcie (maksymalny rozmiar 20 kB, opcja „Zmień”). Numeru świadectwa nie uzupełnia się, bowiem zostanie on wygenerowany przez system po ostatecznym zatwierdzeniu rejestrowanego świadectwa.

04

Po ręcznym uzupełnieniu brakujących elementów i upewnieniu się, że dane przesłane do centralnego rejestru są kompletne, można zapisać i zatwierdzić świadectwo. Zostanie wygenerowany numer świadectwa i pojawi się opcja wydruku.

17

Zatwierdzone świadectwo nie będzie już widoczne na liście wykazu świadectw roboczych, tylko zatwierdzonych.

18

Kwestie obsługi i korzystania z Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków są opisane w pomocy, dostępnej na platformie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

19 

Centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków

Zgodnie z Ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków, która weszła w życie dnia 1 marca 2015 r., każde świadectwo energetyczne wykonane od momentu obowiązywania tej ustawy podlega obowiązkowi rejestracji w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków. Zgodnie z art. 4 pkt 3 wyżej wymienionej ustawy: „Świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków”. W dalszej części art. 5 głosi, że: „Osoba uprawniona do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej przekazuje osobie lub podmiotowi, który zlecił jego wykonanie, świadectwo charakterystyki energetycznej w postaci papierowej, opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osoby uprawnionej.”

1

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju prowadzi rejestr osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków oraz rejestr świadectw. Sporządzać świadectwa energetyczne może każda osoba zgłoszona do rejestru osób uprawnionych, spełniająca poniższe kryteria:

– posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych;

– nie skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

– ukończyła studia wyższe zakończone uzyskaniem tytułu zawodowego inż./mgr inż., inż./mgr inż. architekta, inż./mgr inż. architekta krajobrazu lub inż./mgr inż. pożarnictwa; albo ukończyła studia wyższe oraz studia podyplomowe, których program uwzględnia zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych budynków, budownictwem energooszczędnym i odnawialnymi źródłami energii; lub posiada uprawnienia budowlane, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.

Adres platformy internetowej Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków: https://rejestrcheb.mib.gov.pl/

Centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków składa się z pięciu zakładek:

  1. Oceniany budynek.
  2. Obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek.
  3. Podstawowe parametry techniczno-użytkowe budynku.
  4. Obliczeniowe zapotrzebowanie na energię.
  5. Zalecenia.

W zakładce pierwszej „Oceniany budynek” podaje się następujące dane:

– rodzaj budynku,

– przeznaczenie budynku,

– nazwę organu zajmującego budynek (jeśli budynek użyteczności publicznej) i powierzchnię zajmowaną przez ten organ,

– adres budynku,

– rok oddania do użytkowania budynku,

– metodę wyznaczania charakterystyki energetycznej (obliczeniowa/zużyciowa),

– powierzchnię pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza,

– powierzchnię użytkową,

– datę ważności świadectwa,

– stację meteorologiczną, według której danych została wyznaczona charakterystyka energetyczna,

– wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię: użytkową EU, końcową EK i pierwotną EP (nie da się ich wpisać ręcznie, przenoszą się tu one z zakładki czwartej „Obliczeniowe zapotrzebowanie na energię”),

– poziom wymagań wskaźnika EP dla budynku nowego (tylko jeśli świadectwo sporządzono dla całego budynku, a nie dla jego części),

– jednostkową wielkość emisji dwutlenku węgla,

– udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową.

 

W zakładce drugiej „Obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek” podaje się następujące dane:

– rodzaje i ilości nośników energii lub energii dla poszczególnych systemów: ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, oświetlenia wbudowanego.

 

W zakładce trzeciej „Podstawowe parametry techniczno-użytkowe budynku” podaje się następujące dane:

– podział powierzchni użytkowej budynku (mieszkalna/niemieszkalna/usługowa/inna),

– przegrody budynku,

– liczbę kondygnacji budynku,

– kubaturę budynku,

– kubaturę budynku o regulowanej temperaturze powietrza,

– temperatury wewnętrzne w budynku w zależności od stref ogrzewanych,

– rodzaj konstrukcji budynku,

– opisy i sprawności cząstkowe dla poszczególnych systemów: ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia,

– opisy instalacji: wentylacji oraz oświetlenia wbudowanego,

– inne istotne dane dotyczące budynku.

 

W zakładce czwartej „Obliczeniowe zapotrzebowanie na energię” podaje się następujące dane:

– wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU,

– wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK,

– wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP,

dla poszczególnych systemów: ogrzewania i wentylacji, ciepłej wody użytkowej, chłodzenia oraz oświetlenia wbudowanego, w zależności od rodzaju nośnika energii lub energii.
W zakładce piątej „Zalecenia” podaje się następujące dane:

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie przegród budynku w przypadku planowania robót budowlanych polegających na ociepleniu budynku, obejmujących ponad 25% powierzchni przegród zewnętrznych tego budynku,

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie systemów technicznych w budynku w przypadku planowania robót budowlanych polegających na ociepleniu budynku, obejmujących ponad 25% powierzchni przegród zewnętrznych tego budynku,

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie przegród budynku niezależnie od planowanych robót budowlanych, o których mowa w pkt 1,

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie systemów technicznych w budynku lub części budynku, niezależnie od planowanych robót budowlanych, o których mowa w pkt 2,

– inne uwagi dotyczące poprawy charakterystyki energetycznej budynku (w tym wskazanie, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje dotyczące opłacalności ekonomicznej zawartych w świadectwie oraz informację dotyczącą działań, jakie należy podjąć w celu wypełnienia zaleceń).
Dodatkowo należy załączyć zdjęcie budynku (rozmiar do 20 kB, plik dodaje się poprzez opcję „Zmień”).

Numer świadectwa, imię i nazwisko, numer wpisu do wykazu oraz data wystawienia uzupełnią się automatycznie po ostatecznym zatwierdzeniu świadectwa.

W rejestrze funkcjonują dwa wykazy świadectw charakterystyki energetycznej:

– dla budynku,

– dla części budynku.

W zależności od przyjętego wzoru raportu świadectwo umieszcza się na liście jednego z powyższych wykazów. Przed zatwierdzeniem będzie można je znaleźć pod statusem „Roboczy”, natomiast po zatwierdzeniu zostanie przeniesione na listę świadectw zatwierdzonych (należy użyć filtra).

Kwestie obsługi i korzystania z Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków są opisane w pomocy, dostępnej na platformie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

2

Program ArCADia-TERMO umożliwia transfer świadectwa, jeśli zostało ono sporządzone zgodnie z najnowszą metodologią, zawartą w rozporządzeniu MIiR z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.

Nowelizacja rozporządzenia dotyczącego audytów

Dnia 27 października 2015 r. weszło w życie nowe rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 września 2015 r., zmieniające rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Wprowadzone zmiany dotyczą m.in.:

– powołania się na ustawę z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków oraz aktualne rozporządzenie w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej i świadectw charakterystyki energetycznej;

– modyfikacji algorytmów obliczeń zapotrzebowania na ciepło po modernizacji, polegających na zastąpieniu oporu cieplnego R [(m2K)/W] przegród współczynnikiem przenikania ciepła U [W/(m2K)];

22

– zmian we wzorach kart audytu energetycznego i remontowego;

23

– zastąpienia zapisu o minimalnych oporach cieplnych R, jakie muszą spełniać przegrody po modernizacji, poprzez odesłanie do wartości wymaganego współczynnika przenikania ciepła U podanych w warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie;

24

25

– wprowadzenia udziału odnawialnych źródeł energii;

– ujednolicenia nomenklatury.

Zmiany te były konieczne głównie z tego względu, że poprzednie rozporządzenie z 17 marca 2009 r. powoływało się na nieaktualne już rozporządzenie MI z 6.11.2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej. Wprowadzone zmiany idą w dobrym kierunku i nie powinny powodować większych komplikacji osobom sporządzającym audyty oraz weryfikatorom.

Podział powierzchni użytkowej

Podział powierzchni użytkowej

Zgodnie ze wzorami świadectw energetycznych, podanymi w rozporządzeniu MIiR z dn. 27.02.2015 r., należy podawać podział powierzchni użytkowej budynku (str. 2 świadectwa, pkt 14). W programie ArCADia-TERMO, aby podział powierzchni został przesłany do Centralnego rejestru świadectw charakterystyki energetycznej, dane te wprowadza się w etapie Obliczenia cieplne – Strefy cieplne – Af – Podział.

20

Przykład
Budynek wielorodzinny z powierzchnią handlowo-usługową:
Strefa 1: mieszkania – powierzchnia mieszkalna,
Strefa 2: klatki  schodowe – powierzchnia niemieszkalna,
Strefa 3: handel, usługi, gastronomia – powierzchnia usługowa.

21

1 … 4 5 6