Świetlik rurowy – a wskaźnik EP, czyli oszczędzamy na oświetleniu

Odpowiedź na pytanie o zależność między wskaźnikiem EP a zastosowaniem świetlików rurowych nie zawsze jest jednoznaczna.

Aby zainstalowanie świetlików rurowych miało korzystny wpływ na wskaźnik EP, należy poczynić projekcie budowlanym budynku odpowiednie założenia.

1. Pomieszczenie musi być pomieszczeniem o regulowanej temperaturze ( ogrzewane, chłodzone albo posiadać zyski ciepła (chłodu) z technologii lub przez przenikanie przegród) ,
2. W pomieszczeniu musi być zainstalowane stałe, wbudowane oświetlenie, zasilane energią elektryczną do obliczenia powierzchni A_L,

Ogólnie rzecz biorąc, świetlików rurowych do obliczeń wskaźnika EP nie można uwzględniać w pomieszczeniach (lub w innych wydzielonych częściach budynku), takich jak:
a) pomieszczenia w części mieszkalnej budynków mieszkalnych, np. klatki schodowe, kuchnie, pokoje mieszkalne,
b) części nieogrzewane, np. poddasza i piwnice nieogrzewane, dobudowane garaże i magazyny,
c) części budynku o nieregulowanej temperaturze np. szachty windowe (które nie są przecież pomieszczeniami!),
d) pomieszczenia nieposiadających wbudowanej instalacji oświetlenia (np. schowki).

Idealnymi pomieszczeniami, w których zastosowanie świetlików rurowych może przynieść duże oszczędności energii elektrycznej i tym samym spowodować zmniejszenie wskaźnika EP są wszystkie pomieszczenia nieposiadające okien zewnętrznych lub posiadające zbyt małą ich ilość, w których natężenie oświetlenia nie przekracza 200 lx. Najczęściej są to pomieszczenia o powierzchni od kilku do kilkudziesięciu m², takie jak: korytarze, klatki schodowe, piwnice, niewielkie magazyny, chłodnie, czytelnie biblioteki, garaże, łazienki, przebieralnie.

Jednak w przypadku dużych powierzchni magazynowych lub handlowych zastosowanie świetlików rurowych będzie efektywne przy jednoczesnym zamontowaniu czujnikami natężenia oświetlenia.

W praktyce w programie ArCADia-TERMO, zastosowanie świetlików rurowych ma wpływ na czas użytkowania oświetlenia w ciągu dnia t_D, którego wartość wtedy można odpowiednio zmniejszyć oraz czynnik F_D, określający wpływ światła dziennego rys.1 i 2.

Rysunek 1 i 2. Uwzględnienie wpływu świetlików rurowych na czas działania oświetlenia wbudowanego t_D i czynnik F_D, w programie ArCADia -TERMO.

Jak wcześniej wspomniano, zastosowanie świetlików rurowych w doświetleniu pomieszczeń mieszkalnych nie może być uwzględnione w obliczeniach EP, jednak już w części usługowej budynków mieszkalnych – jak najbardziej, dzięki czemu wartość wskaźnika EP dla całego budynku będzie obniżona.

W pochmurny zimowy dzień pojedynczy świetlik rurowych może dostarczyć tyle światła (lumenów) co 60 watowa zwykła żarówka żarowa, natomiast w letni pochmurny – zastępuje ok. 4 takich żarówek, a w słoneczny dzień, od strony południa – nawet 10.

Straty światła wewnątrz świetlika wynoszą zaledwie ok. 2%, ponieważ wewnętrzna część rury pokryta jest specjalną warstwą refleksyjną na bazie srebra. Przeciętny koszt świetlika bez jego instalacji wynosi około 1000 zł.

W godzinach wiecznych i nocnych świetlik rurowy może z powodzeniem być wykorzystywany jako źródło światła sztucznego, poprzez zainstalowanie w nim oprawy oświetleniowej spełniającej funkcje lampy.

Niewątpliwą , dodatkową zaletą świetlików rurowych jest dostarczenie naturalne światła do wewnętrznych pomieszczeń , co znacznie poprawia komfort jego użytkowania.

Miejscami, w którym instaluje się wewnętrzny koniec rury światłonośnej świetlików są: sufity podwieszane, ściany wewnętrzne, całkowicie zagłębione w terenie piwnice, poddasza użytkowe.

Warto wspomnieć, że nawet pomieszczenia od strony północnej mogą być przez większość dnia doświetlane dzięki elastycznej rurze światłonośnej, która umożliwia wlot promieni słonecznych do świetlika od strony południowej lub zachodniej.

Jednak warunkiem komfortowego wykorzystywania świetlików rurowych jest czujnik natężenia oświetlenia, ponieważ pogoda, szczególnie w Polsce, jest bardzo zmienna, przez co wahania ilości strumienia światła są bardzo częste.

Podsumowując, należy stwierdzić, że wykonując obliczenia wskaźnika EP na potrzeby charakterystyki energetycznej budynku, bardzo często cząstkowa wartość Delta EP_L przekracza 100 kWh/(m2 * rok), wtedy dzięki zastosowaniu świetlików rurowych możliwe będzie obniżenie czasu użytkowania oświetlenia wbudowanego nawet 5% czy 10%, co w efekcie pozwoli na spełnienie warunku dla cząstkowego Delta EP_L i maksymalnego wskaźnika EPmax.