30 września 2017 r. ostatnim dniem dla audytów efektywności energetycznej!!!

Audyty efektywności energetycznej – ostatni dzwonek! Termin tylko do 30.09.2017!

Z dniem 1 października 2016 roku weszła w życie ustawa o efektywności energetycznej. Nakłada ona na duże przedsiębiorstwa obowiązek sporządzenia do dnia 30 września 2017 roku audytów efektywności energetycznej, których celem jest analiza zużycia energii, określenie stanu technicznego obiektów oraz wskazanie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej wraz z oceną ich opłacalności i oszacowaniem możliwej do uzyskania oszczędności energii. Zakres audytu efektywności energetycznej jest bardzo szeroki i może obejmować m.in.:

– docieplenie przegród,

– wymianę stolarki okienno-drzwiowej,

– montaż urządzeń przeciwsłonecznych,

– modernizację systemów ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, wentylacji, oświetlenia,

– likwidację mostków cieplnych,

– modernizację lub wymianę urządzeń elektrycznych,

– modernizację procesów i urządzeń technologicznych.

Program ArCADia-TERMOCAD 7 w wersji PRO wspiera sporządzanie audytów efektywności energetycznej. Program umożliwia obliczenia termomodernizacji przegród, wymiany stolarki, modernizacji systemów ogrzewania, ciepłej wody użytkowej, wentylacji, oświetlenia, wymiany urządzeń elektrycznych czy likwidacji mostków cieplnych. Program oblicza oszczędność energii finalnej i pierwotnej oraz przelicza ją na tony oleju ekwiwalentnego. Określa również redukcję emisji dwutlenku węgla, planowane koszty całkowite i roczne oszczędności kosztów energii. Efektem obliczeń jest wskazanie wariantu optymalnego oraz raport z kartą audytu efektywności energetycznej zgodną ze wzorem podanym w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 10 sierpnia 2012 roku w sprawie szczegółowego zakresu i sposobu sporządzania audytu efektywności energetycznej, wzoru karty audytu efektywności energetycznej oraz metod obliczania oszczędności energii.

Oświetlenie w obliczeniach audytu

Audyt – modernizacja oświetlenia

Od wersji ArCADia-TERMOCAD 7, wybierając obliczenia audytu efektywności energetycznej, można w nich uwzględnić obliczenia i modernizację oświetlenia. Obliczenia zapotrzebowania energii na cele oświetlenia można wykonać jedną z czterech metod:

– szczegółową na podstawie mocy opraw (wyliczany wskaźnik LENI wg normy PN-EN 15193),

– szczegółową na podstawie natężenia i skuteczności oświetlenia (wyliczany wskaźnik LENI wg normy PN-EN 15193),

– uproszczoną na podstawie wymiany opraw oświetleniowych (metoda z rozp. MG z 10.08.2012 r.),

– uproszczoną na podstawie wymiany źródeł światła (metoda z rozp. MG z 10.08.2012 r.).

W ramach modernizacji można zaproponować bardziej energooszczędne źródła światła, a także inne źródło energii elektrycznej, np. zamiast energii elektrycznej z sieci, produkowanej z węgla, zastosować zieloną energię z ogniw fotowoltaicznych lub z energii wiatrowej, co wpłynie na zmniejszenie energii pierwotnej i redukcję emisji dwutlenku węgla.

Program RYŚ – termomodernizacja budynków jednorodzinnych

Program RYŚ

W Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trwają prace przygotowawcze do uruchomienia programu RYŚ. Program ten ma wspierać finansowo przedsięwzięcia polegające na termomodernizacji istniejących jednorodzinnych budynków mieszkalnych. Celem programu jest zmniejszenie emisji dwutlenku węgla oraz pyłów w wyniku poprawy efektywności energetycznej w domach jednorodzinnych.

Program przewiduje dwojakie dofinansowanie: w postaci bezzwrotnej dotacji oraz dopłaty do kredytu, w proporcji uzależnionej od zakresu prac. Prace objęte wsparciem finansowym zostały szczegółowo określone. Do kosztów kwalifikowanych zalicza się: koszt sporządzenia oceny energetycznej przed i po termomodernizacji, koszt wykonania dokumentacji projektowej; docieplenie ścian zewnętrznych, dachu/stropodachu, podłogi na gruncie, stropu nad nieogrzewaną piwnicą; wymianę okien, drzwi zewnętrznych czy bramy garażowej; instalację wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła; instalację ogrzewania i ciepłej wody użytkowej; instalację kotła kondensacyjnego, węzła cieplnego, kotła na biomasę, pompy ciepła lub kolektorów słonecznych. NFOŚiGW określa dla tych rodzajów przedsięwzięć maksymalne jednostkowe kwoty, które mogą zostać objęte dofinansowaniem – w przypadku ich przekroczenia, nadwyżka stanowi koszt niekwalifikowany, który trzeba pokryć z własnej kieszeni. Podatek VAT jest kosztem kwalifikowanym tylko wtedy, gdy jest faktycznie i ostatecznie ponoszony przez beneficjenta, a beneficjent nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego w jakiejkolwiek części.

Nazwa elementu Parametr* Wymagane Dodatkowe warunki
Grupa I – Prace termomodernizacyjne  
Element 1 – ocieplenie ścian zewnętrznych U [W/m2K] ≤ 0,2 nie dotyczy
Element 2 – ocieplenie dachu/stropodachu nad ogrzewanymi pomieszczeniami U [W/m2K] ≤ 0,15 Jeżeli zakres prac obejmuje dodatkowo wymianę konstrukcji dachu, pokrycia dachowego, co bezpośrednio wynika z wprowadzenia dodatkowych warstw izolacyjnych, należy wykonać dokumentację projektową.
Element 3 – ocieplenie podłogi na gruncie/stropu nad nieogrzewaną piwnicą U [W/m2K] ≤ 0,3 nie dotyczy
Element 4 – wymiana okien U [W/m2K] ≤ 0,9 nie dotyczy
Element 4 – wymiana drzwi zewnętrznych/bramy garażowej U [W/m2K] ≤ 1,3 nie dotyczy
Grupa II – Instalacje wewnętrzne   Należy osiągnąć wymagany standard techniczny dla co najmniej Elementu 1 albo Elementu 2 i minimalne wymagania na poziomie: e) ściany zewn.: U<=0,30 W/m2K; f) dach/stropodach: U<=0,30 W/m2K; g) strop nad nieogrzewaną piwnicą: U<=0,60 W/m2K; g) okna jednoramowe z zestawami dwuszybowymi. Jeżeli zakres prac obejmuje Element 5 lub 6, należy wykonać dokumentację projektową.
Element 5 – wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna z odzyskiem ciepła
sprawność odzysku ciepła ηoc [%] ≥ 85
współczynnik nakładu energii elektrycznej WN [Wh/m3] ≤ 0,50
Element 6 – instalacja ogrzewania i ciepłej wody użytkowej
Grupa III – Wymiana źródła ciepła, zastosowanie odnawialnych źródeł energii cieplnej**   Należy osiągnąć wymagany standard techniczny dla co najmniej Elementu 1 (ściany) albo Elementu 2 (dach) i minimalne wymagania dla elementów z Grupy I i II na poziomie: a) ściany zewnętrzne: U<=0,30 W/m2K; b) dach/stropodach: U<=0,30 W/m2K; c) strop nad nieogrzewaną piwnicą: U<=0,60 W/m2K; d) dowolne okna jednoramowe z zestawami dwuszybowymi; e) sprawna wentylacja grawitacyjna z nawiewnikami w oknach; f) izolacja odkrytych przewodów ogrzewania i ciepłej wody użytkowej w pomieszczeniach nieogrzewanych i zawory termostatyczne wraz z głowicami (o ile dopuszczają to możliwości techniczne). Należy wykonać dokumentację projektową.
Element 7 – instalacja kotła kondensacyjnego ηnom [%] ≥ 102
Element 8 – instalacja węzła cieplnego ηnom [%] ≥ 98
Element 9 – instalacja kotła na biomasę ηnom [%] ≥ 85
Element 10 – instalacja pompy ciepła typu solanka/woda, woda/woda lub bezpośrednie odparowanie w gruncie/woda zgodnie z dokumentacją projektową
solanka/woda w punkcie pracy B0W35 napędzana gazem COP ≥ 1,89
Element 11 – instalacja pompy ciepła typu powietrze/woda zgodnie z dokumentacją projektową
powietrze/woda (wyłącznie dla celów c.w.u.) w punkcie pracy A15/W10-55 napędzana elektrycznie COP ≥ 2,9
Element 12 – instalacja kolektorów słonecznych zgodnie z dokumentacją projektową

* przez symbol U należy rozumieć współczynnik przenikania ciepła Uc(max) [W/(m2*K)]

** w przypadku dostępności ciepła sieciowego nie dopuszcza się stosowania innego źródła ciepła wymienionego w Grupie III z wyjątkiem Elementu 8

Aby móc ubiegać się o dofinansowanie, przede wszystkim należy przygotować niezbędną dokumentację oraz osiągnąć wymagany standard techniczny dla przedsięwzięć objętych termomodernizacją (wsp. U dla przegród, minimalne sprawności i klasy dla systemów i urządzeń).

Beneficjentami programu mogą być osoby fizyczne, jednostki samorządu terytorialnego i organizacje pozarządowe. Program najprawdopodobniej zostanie uruchomiony jeszcze w tym roku, jesienią, więc osoby planujące docieplenie domu powinny trzymać rękę na pulsie i śledzić informacje publikowane na stronie NFOŚiGW.

Z ostatniej chwili – na stronie NFOŚiGW opublikowano następujące informacje:

„Ze względu na pokrywanie się obszarów wsparcia w programach – Kawka, Ryś i Prosument – a także zbytnią pracochłonność ich obsługi i jednocześnie brak dostosowania do realnych potrzeb i uwarunkowań regionów, NFOŚiGW zdecydował o stworzeniu nowego, jednolitego i elastycznego mechanizmu wsparcia. Planowany instrument dofinansowywania przedsięwzięć na poziomie lokalnym będzie się wpisywał w potrzeby i oczekiwania regionów, przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości finansowych NFOŚiGW. W związku z powyższym, NFOŚiGW zdecydował (…), że zadania te przekieruje na WFOŚiGW, które są bliżej lokalnych społeczności. Od kilku tygodni NFOŚiGW prowadzi intensywne konsultacje z wojewódzkimi funduszami, które mają oszacować zapotrzebowanie na wsparcie w swoich rejonach. Efektem tych konsultacji ma być nowy kompleksowy instrument dt. wsparcia walki z niską emisją, skierowany do regionów za pośrednictwem WFOŚiGW. Docelowo NFOŚiGW ma zamiar objąć nowym programem działania do tej pory uwzględnione w programach: Kawka, Ryś i Prosument.”

Audyt i Efekt ekonomiczny – kosztorysowanie – współpraca z CENINWEST

Audyt – kosztorysowanie

Wykonując audyt, w celu sporządzenia kalkulacji kosztów zaproponowanych ulepszeń, można wykorzystać możliwość współpracy programu ArCADia-TERMO z programem kosztorysowym CENINWEST. Warunkiem współpracy jest posiadanie zainstalowanych na komputerze obu programów: ArCADia-TERMO oraz Ceninwestu. W wybranych etapach obliczeń, z prawej strony tabel, w których dokonuje się wyceny zaproponowanych ulepszeń modernizacyjnych, znajduje się ikona, służąca do łączenia z programem Ceninwest.

ceninwest1

Po kliknięciu tego przycisku otwiera się okno programu Ceninwest, w którym tworzymy nowy projekt lub otwieramy już istniejący kosztorys.

ceninwest2

Jeśli tworzymy kosztorys od nowa, najpierw określamy jego rodzaj, a następnie w pustej tabeli, która się ukaże, klikamy prawym przyciskiem myszy i wstawiamy nowe pozycje lub grupy.

ceninwest3

Dla każdej pozycji określamy: nazwę, jednostkę, ilość, cenę jednostkową, udział %, mnożnik, krotność oraz stawkę VAT. Program na podstawie tych danych wylicza wartość netto i brutto w [zł].

ceninwest4

Po dokonaniu wyceny należy kliknąć ikonę ArCADii-TERMO, przed wyjściem z programu Ceninwest zapisać (można nie zapisywać) stworzony kosztorys oraz wybrać pozycje kosztorysowe, które chcemy przesłać do programu ArCADia-TERMO.

ceninwest11

ceninwest5

Wskazane elementy zostaną przekazane do programu ArCADia-TERMO i pojawią się w tabeli kosztów/prac remontowych.

ceninwest6

W etapie Audyt – Ściany, stropy, stropodachy w przypadku docieplenia ścian możliwe jest też skorzystanie z gotowego szablonu wyceny. W tym celu po ustawieniu się w tabeli na wybranym wariancie docieplenia, klikamy ikonę Ceninwestu i potwierdzamy, że chcemy wykorzystać szablon kosztorysu.

ceninwest7

ceninwest8

Na ekranie pojawi się okno szablonu ocieplenia ściany zewnętrznej, w którym należy podać wymagane wymiary. W obliczeniach, oprócz samego docieplenia, można uwzględnić m.in. prace przygotowawcze, obróbki blacharskie, docieplenie loggi balkonowych oraz inne elementy dodatkowe.

ceninwest9

Po uzupełnieniu niezbędnych danych klikamy przycisk „ok” i szablon zostaje przekazany do programu Ceninwest, w którym ukazują się wyliczone koszty netto i brutto w [zł].

ceninwest10

Aby przekazać obliczone koszty do programu ArCADia-TERMO, klikamy właściwą ikonę i wybieramy elementy do przesłania.

ceninwest11

ceninwest12

W tabeli danych głównych do optymalizacji w kolumnach Kj netto [zł/m2], Nakłady netto [zł] i Nakłady brutto [zł] pojawią się wartości. Analogicznie należy postąpić z każdym innym wariantem, czy to dla tego samego materiału, ale o innej grubości, czy to dla innej zaproponowanej izolacji.

ceninwest13

Współpraca ArCADia-TERMO z programem Ceninwest jest także dostępna w obliczeniach Efektu ekonomicznego, przy określaniu kosztów inwestycyjnych poszczególnych systemów.

Audyt – Kalkulator cen energii (kosztów zmiennych)

Audyt – Kalkulator indywidualnych cen energii (koszty zmienne)

W programie ArCADia-TERMO PRO, w obliczeniach audytu, można obliczyć koszty zmienne Oz [zł/GJ] dla różnych źródeł ciepła (różnych paliw). Kalkulator dostępny jest w etapie Audyt – Dane ogólne – Koszty energii.

Aby wykonać obliczenia należy zaznaczyć pole „Kalkulator ceny energii w przypadku ogrzewania indywidualnego” i wypełnić tabelę poniżej, dodając przyciskiem „+” jeden lub więcej wierszy, w zależności od tego czy:

– przed i po modernizacji będą zastosowane różne paliwa,

– oba systemy ogrzewania i przygotowania c.w.u. będą zasilane tym samym paliwem,

– w ramach jednego systemu będzie użyte więcej niż jedno paliwo.

Następnie w kolumnie Rodzaj paliwa wybiera się z bazy odpowiedni rodzaj paliwa, określając jego wartość opałową (lub przyjmując taką, jaka jest podana w bazie), podając jego cenę w wymaganej jednostce oraz udział procentowy w pokryciu zapotrzebowania na ciepło w danym systemie (ogrzewania lub przygotowania c.w.u.).

koszty audyt 1

Wyliczony przez program koszt energii [zł/GJ] należy przepisać we właściwe pole kosztów zmiennych Oz przed i/lub po modernizacji, dla danego systemu/systemów, w zależności od tego, który system jest/będzie zasilany przez wskazane paliwo. Jeśli na potrzeby systemu jest wykorzystywane więcej niż jedno paliwo, udziały % poszczególnych paliw muszą się sumować do 100%, aby program wyliczył średnią cenę energii [zł/GJ]. Manipulując udziałami procentowymi można po kolei obliczyć koszty dla poszczególnych systemów i przepisać je w odpowiednie pola kosztów zmiennych.

Przykład:

koszty audyt 6

koszty audyt 5

koszty audyt 4

Determinanty zapotrzebowania na ciepło

Główne determinanty sezonowego zapotrzebowania na ciepło Qhnd

Przy wykonywaniu obliczeń cieplnych na potrzeby sporządzenia świadectwa, projektowanej charakterystyki energetycznej czy audytu, kluczową kwestią jest wyznaczenie wartości sezonowego zapotrzebowania na ciepło. Wartość ta bowiem jest niezbędna m.in. do wyznaczenia wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, końcową i pierwotną. Najogólniej mówiąc, im niższe zapotrzebowanie na ciepło, tym niższe powinny być wyżej wymienione wskaźniki. Ponadto większa powierzchnia o regulowanej temperaturze powietrza również wpływa na obniżenie wartości tych wielkości.

Na wielkość zapotrzebowania na ciepło wpływ mają przede wszystkim: straty przez przenikanie (współczynniki przenikania ciepła przegród, mostki cieplne), straty przez wentylację, zyski od nasłonecznienia, zyski wewnętrzne, tryby pracy.

Często Projektanci pytają co zrobić, aby spełnić wymagania stawiane budynkom w obszarze wskaźników EU, EK i EP. Bardzo często okazuje się bowiem, że ostateczne wyniki nieznacznie przekraczają wartości dopuszczalne lub wprost przeciwnie, wyszły nadspodziewanie niskie, dużo poniżej oczekiwań. W takich sytuacjach okazuje się zazwyczaj, że niektóre znaczące parametry nie zostały prawidłowo czy z odpowiednią starannością określone. Najczęstsze błędy dotyczą strat przez wentylację, zysków wewnętrznych i trybów pracy. Umiejętnie i rozsądnie manipulując tymi czynnikami możemy wpłynąć na wartość QHnd, np. wprowadzając tryby osłabienia czy przerw nieużytkowania z obniżeniem temperatury wewnętrznej poniżej temperatury projektowej, możemy uzyskać obniżenie zapotrzebowania na ciepło. Pominięcie zysków wewnętrznych zawyża wartość QHnd, natomiast deklarując zbyt duże zyski wewnętrzne sztucznie obniżamy tę wartość. Nie zdefiniowane w pełni straty przez wentylację wpływają na to, że uzyskana wartość zapotrzebowania na ciepło będzie zawyżona ze względu na nie uwzględnienie części strat ciepła. Zastosowanie urządzeń przeciwsłonecznych wpłynie zaś na obniżenie zysków od nasłonecznienia, co jest korzystne przy obliczaniu zapotrzebowania na chłód.

zyski 01

Wnioski:

– chcąc spróbować obniżyć wartość QHnd można rozważyć zasadność zastosowania przerw osłabienia lub nieużytkowania w trybach pracy, nie uwzględniania urządzeń przeciwsłonecznych, szczegółowego wyliczenia zysków wewnętrznych (jeśli w rzeczywistości są wyższe niż wartości podane w rozp. MIiR) albo zaproponowania odzysku ciepła w przypadku wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej

– gdy uzyskane niskie wyniki końcowe są mało realne, należy upewnić się czy poprawnie obliczono straty przez wentylację i nie zdefiniowano zbyt wysokich zysków wewnętrznych

– brak urządzeń przeciwsłonecznych czy uwzględnienie zysków ciepła korzystnie wpływa na wielkość sezonowego zapotrzebowania na ciepło, odwrotnie niż w przypadku zapotrzebowania na chłód

– tryby przerw osłabienia czy nieużytkowania pozwolą obniżyć zapotrzebowanie na ciepło przy założeniu niższej, a zapotrzebowanie na chłód wyższej temperatury od temperatury projektowej

Audyt – analiza wzoru na roczne oszczędności

Audyt – analiza wzoru na roczne oszczędności

Analizując rozp. MIiR z 3.09.2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, można zauważyć pewne nieścisłości.

Przede wszystkim w obliczeniach audytu nie uwzględnia się czynnika, jakim jest zmienność kosztów w czasie. Koszty mediów podaje się na chwilę obecną, pomijając czynnik ekonomiczny jakim jest to, że z dużym prawdopodobieństwem będą się one zmieniać na przestrzeni czasu.

Jednak największe zastrzeżenia wzbudza wzór dotyczący kwoty rocznych oszczędności przewidzianej do uzyskania w wyniku realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w którym brakuje rozróżnienia kosztów energii dla systemu ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej.

7Wygląda to tak, jakby Ustawodawca nie przewidział możliwości, że w media można się zaopatrywać u różnych dostawców, w związku z czym koszty te mogą być różne.

8

Tyczy się to zarówno kosztów stałych, zmiennych, jak i abonamentowych dla obu systemów.

Poprawniejszą formą wzoru wydaje się poniższa postać:

9Oczywiście w programie ArCADia-TERMO koszty przed i po modernizacji dla systemów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej można podawać indywidualnie i będą one uwzględnione w obliczeniach niezależnie od siebie.

1 2 3