Jak samemu wykonać świadectwo energetyczne – poradnik krok po kroku dla programu ArCADia-TERMOCAD ŚCHE [etapy 1-2-3]

Rys 5. Okno dialogowe Definicje przegród

Ilekroć w tekście poradnika mówimy o Rozporządzeniu to przyjmujemy za podstawę trzy dokumenty:

  • Rozp. Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkowa oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (uchylone).
  • Rozp. Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej (uchylone).
  • Rozp. MIiR z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.

KROK 1 – OBLICZENIA CIEPLNE

Wybór obliczeń

Program pozwala sporządzać świadectwo charakterystyki energetycznej zarówno zgodnie z zasadami najnowszego Rozporządzenia1, obowiązującymi od 18 kwietnia 2015 r., jak i według starszych rozporządzeń z 2014 i 2008 r. Użytkownik może wykonać świadectwo metodą obliczeniową lub zużyciową.

Rys 1. Okno wyboru obliczeń
Rys 1. Okno wyboru obliczeń

Aby sporządzić świadectwo energetyczne, należy wykonać obliczenia sezonowego zapotrzebowania na ciepło i ewentualnie na chłód zgodnie z aktualną metodologią. Dla początkujących użytkowników programu lub osób nieznających szczegółowo zakresu norm i rozporządzeń, w programie został udostępniony specjalny, wysuwany z lewej strony ekranu Panel wyboru obliczeń, zawierający tematy wykonywanych obliczeń takie jak: Świadectwo charakterystyki energetycznej, Projektowana charakterystyka energetyczna, Audyt energetyczny, Audyt remontowy, Audyt efektywności energetycznej, Analiza przegród budowlanych, Analiza środowiskowo-ekonomiczna, Analiza regulacji temperatury oraz moduły Dobór grzejników i Klimatyzacja – zapotrzebowanie na moc chłodniczą. Dzięki temu program automatycznie zoptymalizuje ustawienia, wybierze tylko niezbędne etapy obliczeń oraz określi normy i rozporządzenia tak, aby cały proces obliczeń przebiegał jak najszybciej.

Rys 2. Wysuwany panel wyboru obliczeń
Rys 2. Wysuwany panel wyboru obliczeń

Wybór tematu obliczeń na wysuwanym panelu.

Dane projektu

W oknie Dane projektu audytor musi zdefiniować dane adresowe itp., niezbędne w raporcie do wypełnienia strony tytułowej oraz ogólnych danych budynku. Konieczne jest kompletne wypełnienie danych, aby spełnić wymagania formalne stawiane przez Rozporządzenie.

Rys 3. Okno Dane projektu
Rys 3. Okno Dane projektu

Dane o budynku

W oknie Dane o budynku konieczne jest określenie systemów obecnych w budynku oraz podstawowych parametrów budynku takich jak: przeznaczenie, lokalizacja, strefa klimatyczna, rok budowy. Dane klimatyczne będą potrzebne do dalszych obliczeń sezonowego zapotrzebowania na ciepło, pozostałe dane pojawią się m.in. w raporcie certyfikatu.

Rys 4. Okno Dane o budynku
Rys 4. Okno Dane o budynku

Obliczenia współczynników U i R

W oknie Definicje przegród użytkownik musi zdefiniować wszystkie przegrody występujące w ocenianym budynku i wykonać obliczenia oporu Rc i współczynnika U przegród.

Rys 5. Okno dialogowe Definicje przegród
Rys 5. Okno dialogowe Definicje przegród

Strefy cieplne

Okno Strefy cieplne służy do obliczeń sezonowego zapotrzebowania na ciepło budynku. Dane te potrzebne są do obliczeń świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, projektowanej charakterystyki energetycznej, audytu energetycznego oraz aby oszacować roczne zużycie ciepła przez budynek.

Rys 6. Okno dialogowe Strefy cieplne
Rys 6. Okno dialogowe Strefy cieplne

PO WYKONANIU OBLICZEŃ CIEPLNYCH UŻYTKOWNIK ROZPOCZYNA PRACĘ Z MODUŁEM CERTYFIKAT.


KROK 2 – OGRZEWANIE I WENTYLACJA

Pierwszym etapem w module Certyfikat, zmierzającym do wykonania świadectwa charakterystyki energetycznej, jest określenie sposobu zaopatrzenia budynku (lub części budynku) w ciepło oraz jego rozprowadzenia. Pozwoli to na określenie poszczególnych sprawności systemu grzewczego, koniecznych do wyliczenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej na cele systemu ogrzewania i wentylacji.

Metoda obliczeniowa

Rys 7. Okno dialogowe Ogrzewanie i wentylacja
Rys 7. Okno dialogowe Ogrzewanie i wentylacja

Okno dialogowe Ogrzewanie i wentylacja składa się z grup: Wytwarzanie, Regulacja, Przesył, Akumulacja ciepła oraz Urządzenia pomocnicze.

Metoda zużyciowa

Użytkownik może wybrać system c.o. i c.w.u.: rozdzielny lub wspólny. Dla systemu rozdzielnego należy podać ilość zużytego paliwa (ciepło z ciepłowni lub gaz ziemny) osobno dla obu systemów.

Rys 8. Metoda zużyciowa - system rozdzielny c.o. c.w.u.
Rys 8. Metoda zużyciowa – system rozdzielny c.o. c.w.u.

Dla systemu wspólnego należy podać wspólne zużycie (z jednego licznika) gazu ziemnego lub ciepła z ciepłowni na cele c.o. i c.w.u.

Rys 9. Metoda zużyciowa - system wspólny c.o. i c.w.u.
Rys 9. Metoda zużyciowa – system wspólny c.o. i c.w.u.

Sprawność wytwarzania

Rys 10. Okno doboru sprawności wytwarzania
Rys 10. Okno doboru sprawności wytwarzania

W grupie Wytwarzanie należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Rodzaj paliwa oraz występujący w budynku Rodzaj źródła ciepła. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia. Istnieje także możliwość podania własnych wartości.

Na podstawie wybranych w grupie Wytwarzanie pozycji z list rozwijalnych, w grupie Sprawność wytwarzania zostanie dobrana sprawność wytwarzania. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia.

Rys 11. Sprawność wytwarzania ciepła
Rys 11. Sprawność wytwarzania ciepła

Audytor ma także możliwość podania własnej wartości.

Sprawność regulacji

Rys 12. Okno doboru sprawności regulacji
Rys 12. Okno doboru sprawności regulacji

W grupie Regulacja należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Rodzaj instalacji. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia. Istnieje także możliwość podania własnych wartości.
Na podstawie wybranych w grupie Regulacja danych z list rozwijalnych, w grupie Sprawność regulacji zostanie dobrana sprawność regulacji. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego
otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia.

Rys 13. Tabela sprawności regulacji i wykorzystania ciepła
Rys 13. Tabela sprawności regulacji i wykorzystania ciepła

Audytor ma także możliwość podania własnej wartości.

Sprawność przesyłu

Rys 14. Okno doboru sprawności przesyłu
Rys 14. Okno doboru sprawności przesyłu

W grupie Przesył należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Rodzaj instalacji ogrzewczej. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia. Na podstawie wybranych w grupie Przesył informacji z list rozwijalnych, w grupie Sprawność przesyłu zostanie dobrana sprawność przesyłu. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia.

Rys 15. Sprawność przesyłu ciepła
Rys 15. Sprawność przesyłu ciepła

Audytor ma możliwość podania własnej wartości bądź wyliczenia wartości sprawności, naciskając przycisk Oblicz. Otworzy się wtedy okno pomocnicze:

Rys 16. Sprawność przesyłu - okno pomocnicze
Rys 16. Sprawność przesyłu – okno pomocnicze

W tabeli umożliwiono dodawanie nowych wierszy i usuwanie istniejących.
Parametry wody – użytkownik wybiera jeden z wariantów, na podstawie którego wstawiane będą wartości ql (jednostkowa strata ciepła przewodów) w tabeli.

  • DN – średnica przewodów centralnego ogrzewania, [mm].
  • L – długość tych przewodów, [m].
  • Lokalizacja przewodów – decyduje, czy przewody są na zewnątrz czy wewnątrz osłony izolacyjnej budynku (w przestrzeni ogrzewanej czy nieogrzewanej).
  • tsq – czas trwania sezonu grzewczego, [h], to wartość pobierana domyślnie przez program bądź wpisywana samodzielnie przez audytora.

Pozostałe wartości w tabeli są wyliczane na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy wzorów podanych w Rozporządzeniu.

Sprawność akumulacji

Rys 17. Okno doboru sprawności akumulacji
Rys 17. Okno doboru sprawności akumulacji

W grupie Akumulacja ciepła należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Parametry zasobnika ciepła. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia1.
Na podstawie wybranych informacji z list rozwijalnych, w grupie Sprawność akumulacji zostanie dobrana wartość sprawności. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia.

Rys 18. Sprawność układu akumulacji w systmie grzewczym
Rys 18. Sprawność układu akumulacji w systmie grzewczym

Audytor ma także możliwość podania własnej wartości bądź wyliczenia wartości sprawności, naciskając przycisk Oblicz. Otworzy się wtedy okno pomocnicze:

Rys 19. Sprawność akumulacji ciepła - okno pomocnicze
Rys 19. Sprawność akumulacji ciepła – okno pomocnicze

Tabela ma możliwość dodawania nowych wierszy i usuwania istniejących. W tabeli, w celu obliczenia wartości sprawności akumulacji ciepła, należy określić pojemność zasobnika ciepła V. Na podstawie wcześniej wprowadzonych danych zostanie określona jednostkowa strata ciepła zasobnika ciepła qs.

  • tsg – czas trwania sezonu grzewczego to wartość pobierana domyślnie przez program bądź wpisywana samodzielnie przez audytora.

Pozostałe wartości w tabeli są wyliczane na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy wzorów podanych w Rozporządzeniu1.

Sprawność całkowita

Ostatnią sprawnością, którą odnajdziemy w module Certyfikat w Ogrzewaniu i wentylacji jest Sprawność całkowita. Sprawność ta wyliczana jest jako iloczyn sprawności cząstkowych.

Rys 20. Sprawność całkowita
Rys 20. Sprawność całkowita

Jeśli użytkownik programu chce dodatkowo scharakteryzować system grzewczy, może w tym celu wypełnić pole Informacje uzupełniające.

Rys 21. Informacje uzupełniające
Rys 21. Informacje uzupełniające

Roczne zapotrzebowanie energii elektrycznej końcowej do napędu urządzeń pomocniczych systemu ogrzewania i wentylacji.

Rys 22. Okno Rocznego zapotrzebowania energii elektrycznej
Rys 22. Okno Rocznego zapotrzebowania energii elektrycznej

Wartość Eel,pomH,V audytor może wpisać samodzielnie lub wyliczyć w oknie aktywowanym przyciskiem Oblicz.

Rys 23. Okno pomocnicze do określenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej urządzeń pomocniczych
Rys 23. Okno pomocnicze do określenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej urządzeń pomocniczych

Rodzaj urządzenia pomocniczego – użytkownik wybiera z listy jedną z pozycji i na tej podstawie wypełniane są pozostałe kolumny (z wyjątkiem kolumn Ilość oraz Af, które użytkownik określa samodzielnie).

Af – powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze, [m2], uzupełniana jest ręcznie przez użytkownika.

Pozostałe wartości w tabeli są wyliczane na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy wzorów podanych w Rozporządzeniu.


KROK 3 – CIEPŁA WODA UŻYTKOWA

Kolejnym etapem w module Certyfikat zmierzającym do wykonania świadectwa charakterystyki energetycznej jest scharakteryzowanie sposobu zaopatrzenia budynku (lub części budynku) w ciepłą wodę użytkową oraz jej rozprowadzenia. Pozwoli to na określenie poszczególnych sprawności systemu, koniecznych do wyliczenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej na potrzeby systemu przygotowania ciepłej wody.

Rys 24. Okno dialogowe Ciepła woda użytkowa
Rys 24. Okno dialogowe Ciepła woda użytkowa

Roczne zapotrzebowanie ciepła użytkowego na cele c.w.u.

Rys 25. Okno do okreslenia rocznego zapotrzebowania ciepła uzytkowego na cele c.w.u.
Rys 25. Okno do określenia rocznego zapotrzebowania ciepła użytkowego na cele c.w.u.

Af – powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze, [m2], uzupełniana jest przez program na podstawie danych z obliczeń cieplnych. Pozostałe wartości wybiera się z tablic, a Qwnd wyliczane jest na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy wzoru podanego w Rozporządzeniu.

  • Rodzaj budynku – określony jest w Danych wejściowych programu.
  • Jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na c.w.u. – dobowe zapotrzebowanie wody w odniesieniu do powierzchni, [dm3/(m2· doba)].
  • Współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu c.w.u. – współczynnik uwzględniający przerwy w użytkowaniu c.w.u. w ciągu doby.
  • Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania c.w.u. – roczna ilość energii niezbędna na podgrzanie wody, [kWh/rok].

Rys 26. Jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową
Rys 26. Jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową
Rys 27. Współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu c.w.u.
Rys 27. Współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu c.w.u.

Sprawność wytwarzania

Rys 28. Okno doboru sprawności wytwarzania c.w.u.
Rys 28. Okno doboru sprawności wytwarzania c.w.u.

W grupie Wytwarzanie należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Rodzaj paliwa oraz występujący w budynku Rodzaj źródła ciepła. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia. Istnieje także możliwość podania własnych wartości.

Na podstawie wybranych w grupie Wytwarzanie pozycji z list rozwijalnych, w grupie Sprawność wytwarzania zostanie dobrana sprawność wytwarzania. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia.

Rys 29. Sprawność wytwarzania ciepła c.w.u.
Rys 29. Sprawność wytwarzania ciepła c.w.u.

Audytor ma możliwość podania własnej wartości.

Sprawność przesyłu

Rys 30. Okno doboru sprawności przesyłu c.w.u.
Rys 30. Okno doboru sprawności przesyłu c.w.u.

W grupie Przesył należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Typ instalacji ciepłej wody oraz Rodzaj instalacji ciepłej wody. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia. Istnieje także możliwość podania własnych wartości.

Na podstawie wybranych w grupie Przesył danych z list rozwijalnych, w grupie Sprawność przesyłu zostanie dobrana sprawność. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia.

Rys 31. Sprawność przesyłu c.w.u.
Rys 31. Sprawność przesyłu c.w.u.

Audytor ma możliwość podania własnej wartości lub dokonania obliczeń. Po naciśnięciu przycisku Oblicz otworzy się okno pomocnicze:

Rys 32. Sprawność przesyłu - okno pomocnicze
Rys 32. Sprawność przesyłu – okno pomocnicze

Tabela ma możliwość dodawania nowych wierszy i usuwania istniejących.
Przewody ciepłej wody o temperaturze… – użytkownik wybiera jeden z wariantów, na podstawie którego wstawiane będą wartości ql (jednostkowa strata ciepła przewodów) w tabeli.

  • DN – średnica przewodów ciepłej wody, [mm].
  • L – długość przewodów ciepłej wody, [m].
  • Lokalizacja przewodów – decyduje, czy przewody są na zewnątrz czy wewnątrz osłony izolacyjnej budynku (w przestrzeni ogrzewanej czy nieogrzewanej).
  • Typ izolacji – grubość osłony izolacyjnej budynku.
  • tcw – czas trwania sezonu grzewczego, [h], to wartość pobierana domyślnie przez program bądź wpisywana samodzielnie przez audytora.

Pozostałe wartości w tabeli są wyliczane na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy wzorów podanych w Rozporządzeniu.

Sprawność akumulacji

Rys 33. Okno doboru sprawności akumulacji c.w.u.
Rys 33. Okno doboru sprawności akumulacji c.w.u.

W grupie Akumulacja ciepła należy wybrać za pomocą listy rozwijalnej Parametry zasobnika. Wartości możliwe do wyboru w listach rozwijalnych przedstawione są na podstawie Rozporządzenia.

Na podstawie wybranych informacji z list rozwijalnych w grupie Sprawność akumulacji zostanie dobrana wartość prawności. Doboru można dokonać również za pomocą przycisku Tablice, po naciśnięciu którego otworzy się odpowiednia tabela z Rozporządzenia1.

Rys 34. Sprawność akumulacji ciepła w systemie ciepłej wody
Rys 34. Sprawność akumulacji ciepła w systemie ciepłej wody

Audytor ma możliwość podania własnej wartości bądź wyliczenia wartości sprawności, naciskając przycisk Oblicz. Otworzy się wtedy okno pomocnicze:

Rys 35. Sprawność akumulacji ciepła - okno pomocnicze
Rys 35. Sprawność akumulacji ciepła – okno pomocnicze

Tabela ma możliwość dodawania nowych wierszy i usuwania istniejących.
W tabeli, w celu obliczenia wartości sprawności akumulacji ciepła, należy określić pojemność zasobnika ciepła V. Na podstawie wcześniej wprowadzonych danych zostanie określona jednostkowa strata ciepła zasobnika ciepła qs.

tsw – czas trwania sezonu grzewczego to wartość pobierana domyślnie przez program bądź wpisywana samodzielnie przez audytora. Pozostałe wartości w tabeli są wyliczane na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy
wzorów podanych w Rozporządzeniu1.

Sprawność całkowita

Ostatnią sprawnością, którą odnajdziemy w module Certyfikat – Ciepła woda użytkowa, jest Sprawność całkowita. Sprawność tę otrzymujemy jako iloczyn sprawności cząstkowych.

Rys 36. Sprawność całkowita systemu c.w.u,
Rys 36. Sprawność całkowita systemu c.w.u,

Jeśli użytkownik programu chce dodatkowo scharakteryzować system zaopatrzenia w ciepłą wodę, może w tym celu wypełnić pole Informacje uzupełniające.

Roczne zapotrzebowanie energii elektrycznej końcowej do napędu urządzeń pomocniczych systemu przygotowania ciepłej wody

Rys 37. Okno do określenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej dla urządzeń pomocniczych systemu c.w.u.
Rys 37. Okno do określenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej dla urządzeń pomocniczych systemu c.w.u.

Wartość Eel,pom,w audytor może wpisać samodzielnie lub wyliczyć w oknie aktywowanym przyciskiem Oblicz.

Rys 38. Okno pomocnicze do określenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej urządzeń pomocniczych
Rys 38. Okno pomocnicze do określenia rocznego zapotrzebowania energii końcowej urządzeń pomocniczych

Rodzaj urządzenia pomocniczego – użytkownik wybiera z listy jedną z pozycji i na tej podstawie wypełniane są pozostałe kolumny (z wyjątkiem kolumn Ilość i Af, które użytkownik określa samodzielnie).
Af – powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze, [m2], uzupełniana jest ręcznie. Pozostałe wartości w tabeli są wyliczane na podstawie wprowadzonych danych przy pomocy wzorów podanych w Rozporządzeniu.

UWAGA!

Kolejne dwa etapy wykonywania świadectwa charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku (np. lokalu), dotyczące działu Chłodzenie oraz działu Oświetlenie, nie są wykonywane dla wszystkich budynków.
Chłodzenie – wykonywane jest tylko w sytuacji, gdy świadectwo charakterystyki energetycznej dotyczy pomieszczeń chłodzonych (klimatyzowanych).
Oświetlenie – wykonywane jest tylko w sytuacji, gdy świadectwo charakterystyki energetycznej dotyczy budynku niemieszkalnego.

Przejdź do kolejnych etapów wykonywania świadectwa

Metoda zużyciowa a Centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków

Metoda zużyciowa kontra CRCEB

Jak głosi metodologia, świadectwa charakterystyki energetycznej można wykonywać na dwa sposoby: metodą obliczeniową i zużyciową. W metodzie zużyciowej można wydzielić dwa warianty obliczeń: gdy system ogrzewania i przygotowania c.w.u. w budynku jest wspólny, lub gdy jest rozdzielny. W przypadku systemu rozdzielnego osobno podaje się zużycie energii na cele ogrzewania, i osobno na przygotowanie c.w.u. (dane potwierdzone odczytami z liczników). W przypadku systemu wspólnego zużycie energii przez oba systemy jest zaś mierzone i podawane łącznie. W związku z tym nie liczy się zapotrzebowania na energię użytkową i wskaźnika EU. I tu nasuwa się pytanie jak w takim razie powinno wyglądać świadectwo charakterystyki energetycznej dla metody zużyciowej, gdy system ogrzewania i c.w.u. jest wspólny?

Patrząc na dwa wzory świadectw podane w rozp. MIiR z 27.02.2015 r. żaden nie wydaje się właściwy. Aż prosi się o trzeci wzór świadectwa, którego jednak nie znajdziemy w metodologii. Czyżby Twórca coś przeoczył? Jeśli wartości zużycia energii i wskaźników zapotrzebowania na energię podaje się i liczy łącznie dla obu systemów, logiczne wydaje się, aby na świadectwie dane te także były prezentowane wspólnie. W tym celu należałoby połączyć odpowiednie wiersze i kolumny w tabelach.

Problem dotyczy także późniejszego obowiązku zarejestrowania takiego dokumentu w Centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków. Czy wyniki podawać w polach dedykowanych ogrzewaniu czy ciepłej wodzie? A może podzielić na pół i wpisać po równo w obu systemach? Jak prawidłowo zarejestrować takie świadectwo? Nieprawdą będzie przecież wpisanie np. wszystkich wartości w polach ogrzewania, gdyż wtedy dla ciepłej wody pozostaną zera, a to nie będzie odpowiadało rzeczywistości, gdzie zużycie energii na podgrzanie wody jest potwierdzone.

Wygląda na to, że Certyfikatorom pozostaje kierowanie się własnym rozsądkiem i nadzieja, że Centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków zostanie dopasowany do potrzeb i będzie w pełni kompatybilny z metodologią.

Metoda zużyciowa – system rozdzielny c.o. i c.w.u. w programie ArCADia-TERMO 6.2

Metoda zużyciowa – system rozdzielny c.o. i c.w.u. w programie ArCADia-TERMO 6.2

Warto przypomnieć , ze włączenie metody zużyciowej odbywa się poprzez kliknięcie na wysuwanym Panelu konfiguracyjnym pozycji Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda zużyciowa, rys. 1.

2a_wybor
Rysunek 1. Włączenie metody zużyciowej

Wykonując świadectwo metodą zużyciową domyślna liczba etapów wynosi tylko 6 (bez etapu Definicje przegród).  Włączenie etapu Definicje przegród możliwe jest w etapie 1, rys. 2.

2b_definicje
Rysunek 2. Włączenie etapu Definicje przegród

Samo wykonanie obliczeń w metodzie zużyciowej dla budynku, którym jest rozdzielny system ogrzewania i ciepłej wody rozpoczyna się w etapie Ogrzewanie i wentylacja i polega na kliknięciu pozycji Zużycie energii, rys. 3.

2c_zuzycie
Rysunek 3. Wybór pozycji Zużycie energii w etapie Ogrzewanie i wentylacja

Pierwszym krokiem (w obliczeniach) jest wybór rozdzielnego systemu c.o. i c.w.u. oraz wpisanie do obu tabel ilości zużytego paliw lub paliw a za okres ostatnich 3 lat (kalendarzowych) lub ostatnich 36 miesięcy, rys. 4. Można oczywiście podać wartość opałową gazu ziemnego podaną przez dostawcę gazu ziemnego.

Ponieważ w analizowanym przykładzie paliwem dla instalacji:

  1. ogrzewania będzie ciepło sieciowe, dlatego należy w pierwszej tabeli wypełnić tylko kolumnę kWh (kolumna m3 musi pozostać pusta).
  2. ciepłej wody użytkowej gaz ziemny, dlatego należy w drugiej tabeli wypełnić kolumnę m3 (kolumna kWh może być również wypełniona).

Uwaga! Należy pamiętać, że dla ciepła sieciowego jednostką może być tylko kWh, natomiast  dla gazu ziemnego zarówno kWh jak i m3. Podanie dla ciepła sieciowego jednostki m3 spowoduje brak wyników.

3a_rozdz
Rysunek 4. Wybór rozdzielnego systemu c.o. i c.w.u.
Dalej, należy kliknąć na pozycję Nowe źródło ogrzewania i je nazwać oraz podać wszystkie niezbędne dane, w tym ilość energii pomocniczej Eel, pom, H, rys. 5.

3b_co
Rysunek 5. Parametry systemu ogrzewania

Podobnie należy postąpić w etapie Ciepła woda użytkowa, podając wszystkie dane i obliczając energię pomocniczą Eel,pom, W , rys. 6.

3c_cwu
Rysunek 6. Parametry systemu c.w.u.

W przypadku rozdzielnego systemu c.o. i c.w.u. wszystkie dane w świadectwie energetyczne są obliczane, podobnie jak w metodzie  obliczeniowej, rys.  7.

3d_swiadect-a
Rysunek 7. Fragment  pierwszej strony świadectwa energetycznego

 

Metoda zużyciowa – system Wspólny c.o. i c.w.u. w programie ArCADia-TERMO 6.2

Metoda zużyciowa – system Wspólny c.o. i c.w.u. w programie ArCADia-TERMO 6.2.

Warto przypomnieć , ze włączenie metody zużyciowej odbywa się poprzez kliknięcie na wysuwanym Panelu konfiguracyjnym pozycji Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda zużyciowa, rys, 1.

 2a_wybor
Rysunek 1. Włączenie metody zużyciowej

Wykonując świadectwo metodą zużyciową domyślna liczba etapów wynosi tylko 6 ( bez etapu Definicje przegród).  Włączenie etapu Definicje przegród możliwe jest w etapie 1, rys. 2.

2b_definicje
Rysunek 2. Włączenie etapu Definicje przegród

Samo wykonanie obliczeń w metodzie zużyciowej dla budynku, którym jest wspólny system ogrzewania i ciepłej wody rozpoczyna się w etapie Ogrzewanie i wentylacja i polega na kliknięciu pozycji Zużycie ciepła, rys. 3.

2c_zuzycie
Rysunek 3. Wybór pozycji Zużycie ciepła w etapie Ogrzewanie i wentylacja

Pierwszym krokiem (w obliczeniach) jest wybór wspólnego systemu c.o. i c.w.u. oraz rodzaju paliwa. Następnie trzeba wpisać do tabelki ilość zużytego paliwa za okres ostatnich 3 lat (kalendarzowych) lub ostatnich 36 miesięcy, rys. 4. Można oczywiście podać wartość opałową gazu ziemnego podaną przez dostawcę gazu ziemnego.

 

2d_wspolny
Rysunek 4. Wybór wspólnego systemu c.o. i c.w.u. oraz rodzaju paliwa.
Dalej, należy kliknąć na pozycję Nowe źródło ogrzewania i je nazwać oraz podać wszystkie niezbędne dane, w tym ilość energii pomocniczą Eel, pom, H.

Warto zwrócić uwagę na brak  niektórych przycisków Oblicz, pozwalających niektórych dokładnie oszacować sprawności cząstkowe dla systemu ogrzewania i c.w.u., co wynika z braku możliwości dokładnego oszacowania ilości energii użytkowej osobno dla c.o. i c.w.u.

2e_kociol
Rysunek 5. Parametry systemu ogrzewania

Podobnie należy postąpić w etapie Ciepła woda użytkowa, podając wszystkie dane i obliczając energię pomocniczą Eel,pom, W.

2f_kociol
Rysunek 6. Parametry systemu c.w.u.

W przypadku wspólnego systemu c.o. i c.w.u. nie oblicza się wartości wskaźnika energii użytkowej EU ani jego wartości cząstkowych, rys.  7 i 8.

2g_swiadect
Rysunek 7. Brak wartości EU dla systemu wspólnego c.o. i c.w.u. na pierwszej stronie świadectwa energetycznego

2i_wskaznik
Rysunek 9. Brak wartości EU dla systemu wspólnego c.o. i c.w.u. na ostatniej stronie świadectwa energetycznego

Metody zużyciowa i obliczeniowa w świadectwie energetycznym

Metody zużyciowa i obliczeniowa w świadectwie energetycznym

 

Z pewnością nie wszyscy pamiętają, że rozporządzenie z dnia 3.06.2014 pozwala wykonać świadectwo charakterystyki energetycznej, nie tylko metodą Obliczeniową, ale również metodą Zużyciową. Obecnie metoda obliczeniowa jest obecnie powszechnie używana przez certyfikatorów, natomiast metoda zużyciowa– sporadycznie.

Osobiście nie przypominam sobie przypadku świadectwa energetycznego wykonywanego metoda zużyciową .

Jednak można się spodziewać, że metoda zużyciowa od 2015 roku będzie używana coraz częściej.

Jak podaje rozporządzenie: „metoda obliczeniowa odnosi się do standardowego sposobu użytkowania i standardowych warunków klimatycznych, natomiast metoda zużyciowa odnosi się do faktycznego sposobu użytkowania budynku, w związku z czym mogą wystąpić różnice w wynikach końcowych między obliczeniami sporządzonymi tymi metodami.

Można powiedzieć, że metoda obliczeniowa jest bardziej obiektywna, ponieważ odnosi się do standardowych parametrów konstrukcji i użytkowania budynku, natomiast metoda zużyciowa jest za to bardziej dokładna, ponieważ odpowiada rzeczywistym parametrom konstrukcji i użytkowania budynku, które jednak mogą być typowe tylko dla danego budynku i miejsca jego usytuowania oraz zależeć od innych wskaźników takich jak poziomu zamożności, pochodzenia. osobistej kultury oraz wykształcenia użytkowników. Jedni użytkownicy mogą bardziej ani inni mniej oszczędzać energię.

W obecnej wersji programu ArCADia- TERMO użytkownik może wybrąć z listy tylko nazwę metody zużyciowej, rys.1. jednak w nie dalekiej przyszłości będą dostępne wszystkie obliczenia tej motody.

g12_2_rys.1
Rysunek 1. Metoda zużyciowa  (fragment świadectwa energetycznego) w programie ArCADia-TERMO)

Warto podkreślić, że metoda zużyciowa może być brana pod uwagę dla każdego rodzaju budynku (zarówno mieszkalnego jak i niemieszkalnego), jego części stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową lub lokalu mieszkalnego, ale tylko wtedy gdy spełnione są następujące, dodatkowe wymagania:

1) istnieje jeden, wspólny system ogrzewczy oraz system przygotowania ciepłej wody użytkowej, który jest zasilany tylko jednym rodzajem nośnika energii. Oznacza to, że nie mogą być dwa lub trzy albo więcej systemów c.o. i c.w.u.

2) paliwem lub nośnikiem energii może być tylko: gaz ziemny lub ciepło sieciowe (czyli gorąca woda) dla wspólnego sytemu c.o. i c.w.u.

3) nie jest wskazany cel jego zużycia nośnika energii na dokumentach potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową. Oznacza to, że celem może być tylko i wyłącznie ogrzewanie i podgrzanie ciepłej wody, a nie na przykład, dodatkowo gotowanie, jakiś   proces technologiczny lub oświetlenie np. gazowe. Oczywiście może być sytuacja, gdy w budynku nie ma instalacji c.w.u., a jest tylko instalacja ogrzewania (i wentylacji) – wtedy również metoda zużyciowa może mieć zastosowanie.

4) budynkiem nie jest wyposażony w instalację chłodzenia (klimatyzacje z funkcją chłodzenia),

5) muszą być dostępne dokumenty potwierdzające rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania i c.w.u. z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.

6) dla budynków wielofunkcyjneych nie można wykonywać obliczeń zarówno metodą obliczeniowa jak i zyżyciowa, ponieważ obie metody dają nieporównywalne ze sobą wyniki.

Oznacza, to, że gdy przynajmniej jedna część samodzielno-użytkowa budynku nie spełnia powyższych 5-ciu warunków, to jeśli świadectwo dla całego budynku nie może być wykonane przy użyciu metody zużyciowej. Wtedy musi być zastosowana metoda obliczeniowa dla każdej funkcji budynku!

7) metoda zużyciowa nie może być zastosowana do obliczeń wskażnika EK i EP w projektowanej charakterystyce energetycznej budynku (do pozwolenia na budowę).

Aspekty obliczeń w metodzie zużyciowej

a) Jeżeli w budynku lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową mają miejsce procesy technologiczne, to w obliczeniach charakterystyki energetycznej nie uwzględnia się zapotrzebowania na energię w tych procesach, a także zapotrzebowania na energię przez instalacje obsługujące te procesy. Zyski ciepła od tych procesów dolicza się do wewnętrznych zysków ciepła pomieszczeń.

b) nie wyznacza się wartości energii użytkowej (ponieważ się nie da tego zrobić na podstawie danych z faktur lub innych dokumentów), dlatego, że faktury obejmują koszt energii wytworzenia energii, koszt przesyłu oraz wielkość strat energii. A sprawność jest m iarą strat energii. A definicja energii użytkowej nei obejmuje sprawności, czyli start.

Największą zaletą metody zużyciowej jest jej prostota, pozwalająca bardzo szybko wykonać obliczenia wskaźnika EP i samego świadectwa energetycznego.