Wentylacja – Dobór nagrzewnic

Dobór nagrzewnic

Dla wentylacji mechanicznej nawiewnej oraz nawiewno-wywiewnej (bez lub z odzyskiem ciepła), program ArCADia-TERMO umożliwia dobranie nagrzewnic nawiewanego powietrza wentylacyjnego. W tym celu należy w etapie Straty ciepła na wybranej kondygnacji, w polu System wentylacyjny kliknąć przycisk „Zestawienie systemów”.

Nagrzewnica

Otworzy się okno obliczeń pomocniczych, w którym za pomocą przycisku „+”należy wprowadzić system wentylacyjny dla tej kondygnacji. Następnie w kolumnie Dobór nagrzewnicy wybrać przycisk „…” i w oknie, które się otworzy, wprowadzić parametry niezbędne do obliczenia mocy nagrzewnicy wstępnej i wtórnej, takie jak: strumień nawiewanego powietrza, temperatury przed i za nagrzewnicą, opcjonalnie także sprawność odzysku ciepła. Program na podstawie wprowadzonych danych obliczy wymaganą moc nagrzewnicy.

Audyt – zaawansowana edycja – modernizacja wentylacji

Audyt – zaawansowana edycja – modernizacja wentylacji

Program ArCADia-TERMO PRO w obliczeniach audytu, na podstawie dokonanych we wcześniejszych krokach ocen opłacalności, ustala warianty termomodernizacyjne zgodnie z algorytmem określonym w rozporządzeniu dotyczącym sporządzania audytów energetycznych i remontowych. Jeżeli audytor wyraża chęć utworzenia wariantów w inny sposób niż to określa rozporządzenie, może je utworzyć poprzez zaznaczenie lub odznaczenie danego usprawnienia w analizowanym wariancie.  Zaznaczenie pola „Edycja wyników” odblokowuje do edycji pola Q1co i q1co. Przycisk „Pobierz dane” służy do wczytywania obliczeń z innych plików.

Przykład: mamy termomodernizację, w której zmienia się wentylacja, tzn. do tej pory w budynku była wentylacja grawitacyjna, a po modernizacji zostanie zastąpiona wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła. Stolarka okienno-drzwiowa nie będzie wymieniana.

Po wskazaniu w etapie Audyt – Okna, drzwi, wentylacja typu wentylacji jaki będzie po modernizacji, jeśli nie jest planowana wymiana stolarki okienno-drzwiowej i nie wyświetla się opcja „Wskazanie do oceny opłacalności„, można jedynie w etapie Audyt – Dane ogólne, w zakładce Dane do audytu podać koszty przewidywanej modernizacji wentylacji.

went01

Gdyby w budynku już istniała wentylacja mechaniczna, wtedy obliczenia modernizacji wentylacji polegającej np. na dodaniu odzysku ciepła można by wykonać bezpośrednio w pliku obliczeń audytu, w etapie Audyt – Okna, drzwi, wentylacja, zaznaczając opcję „Wskazanie do oceny opłacalności”.

went00

Jednak w opisanej powyżej sytuacji zmiana może się odbyć tylko w następujący sposób:

– wybieramy interesujący nas wariant termomodernizacji i wciskamy ikonę „Utwórz projekt na podstawie danych z audytu” (ikonka po lewej stronie pola „Edycja wyników”), program pyta się gdzie zapisać nowy projekt, wybieramy miejsce na dysku, wówczas otworzy się nam plik z wypełnioną geometrią i danymi z projektu przed termomodernizacją i z uwzględnieniem wszystkich zmian wybranych w wariancie termomodernizacji (np. w definicji przegród będą ściany z dociepleniem),

went04

– Użytkownik modyfikuje projekt w etapach Straty ciepła i Strefy cieplne definiując na nowo straty przez wentylację, zmieniając np. typ wentylacji, podając nowe krotności wymian powietrza czy wielkość odzysku ciepła,

went02

went03– zapisuje projekt „po modernizacji” i zamyka go,

– w głównym pliku audytowym włącza przycisk „Pobierz dane”, odnajduje plik „po modernizacji” i wczytuje go do projektu opcją Otwórz,

– wówczas program podmienia obliczone przez program wartości Q1co i q1co na te przeedytowane w nowym pliku,

went05

– na podstawie nowych wartości Q1co i q1co zostaną przeprowadzone wszystkie obliczenia oszczędności, zapotrzebowania dla całego projektu (zmianie nie ulegną tylko cząstkowe wartości SPBT).

W efekcie tych operacji w wariancie końcowym zostanie uwzględnione zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło uzyskane dzięki modernizacji wentylacji i ostateczne wyniki będą korzystniejsze.

Analiza wpływu próby szczelności na wskaźnik EP

Analiza wpływu próby szczelności na wskaźnik EP dla  budynku jednorodzinnego i biurowego

 

Wykonując charakterystykę energetyczną budynku projektant powinien wiedzieć, czy i jaki wpływ na wskaźnik EP ma przeprowadzenie próby szczelności przed oddaniem budynku do użytkowania.

Postępując zgodnie z rozporządzeniem MIiR z dn. 3.6.2014 r. w sprawie wykonywania świadectw energetycznych projektant powinien z góry, na etapie projektu budowlanego założyć wyniki przeprowadzonej próby szczelności, której wartość określa parametr n50, oznaczający krotności wymian, która zachodzi w budynku w ciągu jednej godziny na przy nadciśnieniu lub podciśnieniu 50 Pa.

Ponieważ próba szczelności (współczynnik n50) dotyczy strat ciepła przez wentylację, dlatego ma bezpośredni wpływ dotyczy wskaźnika energii użytkowej EU, a dopiero pośredni na wskaźniki EK i EP.

Jako przykład analizy weźmy 2 budynki:

  1. a) jednorodzinny 2 kondygnacyjny o powierzchni Af = 172,50 m2 ( o wymiarach zewn. 8m x 12 m), V = 448,50 m3
  2. b) biurowy 6-kondygnacyjny o powierzchni Af=1080 m2, V =2808 m3

Poniżej przedstawiono wyniki obliczeń strat energii na wentylację Qve oraz wartość wskaźnika EP wykonane w programie ArCADia –TERMO.

Wykonując obliczenia, bardziej skupiono się na podaniu obniżonych wartości wskaźnika EP niż na zmniejszeniu strat ciepła Qve. Wynika to z faktu, że wskaźnik EP ma kluczowe znaczenie w obliczeniach zużycia ciepła.

Dzięki funkcji podglądu EP ( lewa część okna) w programie ArCADia –TERMO można od razu zobaczyć wynik.

Uwaga!

Ze względu na optymalny czas obliczeń, odświeżanie w podglądzie wartości wskaźnika EP, w etapie Strefy cieplne, wymaga każdorazowego wciśnięcia na klawiaturze klawisza F5 lub przycisku Odśwież na górnym pasku okna programu.

Dla budynku jednorodzinnego przedstawiono wyniki Qve, EP oraz procentowy zysk EP w przypadku wentylacji:
a) grawitacyjnej,
b)mechanicznej nawiewno-wywiewnej bez odzysku oraz z 70,0% odzyskiem ciepła, rys. 1 i 2.

n50_nie

Rysunek 1. Ustawienia przy braku próby szczelności

n50_tak
Rysunek 2. Ustawienia przy przeprowadzonej próbie szczelności

W tabeli 1 przedstwiono wyniki obliczeń dla budynku jednrodzinnego

tab1

Dla budynku biurowego przedstawiono wyniki Qve, EP oraz procentowego zysku EP tylko w przypadku wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewna z 70,0% odzyskiem ciepła.

tab2

Wnioski
1. W każdym rozważanym przypadku wykonanie próby szczelności przyniosło korzyści w postaci zmniejszonych strat ciepła na wentylacje Qve, a tym samym obniżeniu wartości wskaźnika EP.
2. Do końcowych porównań przejęto wartość n50 = 1,0 1/h –jako najbardziej bezpieczną. Chociaż obecnie, można się spodziewać wartości n50 wynoszącej około 0,7.
3. Wykonanie próby szczelności miało najbardziej korzystny wpływ na wskaźnik EP (zmniejszenie o około 13%) w przypadku wentylacji grawitacyjnej dla budynku jednorodzinnego. Dobrą wartość (7,8%) otrzymano także dla budynku biurowego z 70% odzyskiem ciepła. Oznacza to, że w tych sytuacjach warto rozważyć wykonanie próby szczelności przed oddaniem budynku do użytkowania.
4. Słaby rezultat (zaledwie około 3%) przyniosło przeprowadzenie próby szczelności dla budynku jednorodzinnego z wentylacją mechaniczną , zarówno bez odzysku jak i z odzyskiem ciepła.

Audyt – nowe obliczenia w programie ArCADia-TERMO

Audyt – nowe obliczenia w programie ArCADia-TERMO

 

Wejście w życie z dniem 1 stycznia 2014 roku nowych warunków technicznych WT 0214 oraz rozporządzenia z dnia 3 czerwca 2014 roku w sprawie nowej metodologii obliczania wskaźnika energii pierwotnej EP wymusiło zmiany wykonywania audytów.

Na szczęście audytor ma prawo korzystać z tych norm i rozporządzeń, które uznaje za najbardziej prawidłowe dla danego rodzaju obliczeń.

Aby wykonać audyt w programie ArCADia-TEMO zaleca się zastosowanie ustawień (menu Ustawienia ->Opcje-> Wybór obliczeń (rys. 1.).

Na szczególną uwagę zasługuje wybór (do obliczeń zapotrzebowania na ciepło budynku) normy PN-EN 13790:2009 zamiast rozp. MiiR 2014, z powodu konieczności wzięcia pod uwagę obliczeń wentylacji z projektu instalacji wentylacji, a nie wg tabel podanych w rozporządzeniu MIiR 2014.

g12_5_rys.1
Rysunek 1. Zalecane ustawienia obliczeń audytu w programie ArCADia-TEMO

    • Powierzchnia Af
      Powierzchnia Af – jest to powierzchnia o regulowanej temperaturze. Obliczana powinna być wg rozp. z dnia 3.06.2014 r., czyli do wysokości 1,40 m pomieszczenia – pomijana, od 1,40 do 2,20 – tylko połowa, a powyżej 2,20 – 100% powierzchni.
    • Wentylacja
      Praktyka pokazała, że obliczenia strumienia powietrza wentylacyjnego NIE wykonuje się wg metody podanej w rozp. z dnia 3.06.2014 r. Należy korzystać z metody podanej w normie PN-EN 13790:2009 lub z krotności wymian powietrza, czyli tak jak dotychczas. Wynika to z faktu, że metoda opierająca się na powierzchni o regulowanej temperaturze często nie daje rzeczywistych wartości strumienia powietrza wentylacyjnego, potrzebnych do obliczeń modernizacyjnych.
    • Zyski wewnętrzne
      Dla budynków mieszkalnych i opieki zdrowotnej obliczenia zysków wewnętrznych powinno się wykonuje się wg rozp. z 3.06.2014 r. Natomiast, dla pozostałych budynków lepsza wydaje się metoda szczegółowa, oparta o dane z projektu budowlanego lub na podstawie całościowej inwentaryzacji . Jedynie w sytuacji, gdy brak jest miarodajnych danych, wtedy należy posłużyć się wzorami podanymi w tabeli 26 rozp. z 3.06.2014 r. Oczywiście, dla budynków produkcyjnych (przemysłowych) odpowiednia jest tylko metoda Szczegółowa.
    • Zyski od nasłonecznienia
      Tutaj metoda godzinowa wg rozp. z 3.06.2014 r. – jako najbardziej dokładna – wydaje się mieć, jako jedyna zastosowanie praktyczne.
    • Pojemność cieplna
      Dla typowych przegród wewnętrznych zdecydowanie dominuje uproszczona oparta o normę PN-EN 13370, bazująca tylko na dwóch parametrach takich jak ciężar budynku i jego powierzchnie ogrzewaną. Jedynie w sytuacji, gdy przegrody wewnętrzne są bardzo szerokie (grube) lub wykonane z płyt kartonowo-gipsowych, wtedy powinna być zastosowana metoda szczegółowa opisana w rozp. z dnia. 6.11.2008 r.
    •  Zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową
      Obliczenia zapotrzebowania na ciepło i moc wykonuje się wg rozp. z 3.06.2014 r.

 

Rysunek 2. Obliczenia zapotrzebowania na ciepło i moc w programie ArCADia-TERMO
Na koniec warto przypomnieć, że MIiR planuje zmianę metodologii zastosowanej w obliczeniach audytów. Wydaje się, że przyszedł czas na bardziej radykalne obliczenia – obejmujące chłodzenie i oświetlenie.

Wentylacja hybrydowa w programie ArCADia-TERMO

Wentylacja mieszana w programie   ArCADia-TERMO

Wentylacji hybrydowej jest połączeniem wentylacji grawitacyjnej i mechanicznej wyciągowej.

Celem wentylacji hybrydowej jest wspomaganie wentylacji grawitacyjnej. Idea polega na tym, aby w sytuacji zbyt niskiego ciągu np. a okresie letnim lub w przypadku dużej liczby osób w pomieszczeniu, wymusić niezbędną ze względów higienicznych cyrkulację powietrza, na wymaganym poziomie w danym pomieszczeniu.

Inna ważną zaletą jest praktycznie całkowicie bezgłośna praca. Ponieważ ten typ wentylacji ma  z reguły charakter wyciągowy, dlatego musi zostać zapewniony odpowiedni dopływ świeżego powietrza przez okna i drzwi, poprzez zastosowanie nawiewników i otworów wentylacyjnych (stolarka okienna i drzwiowa zewnętrzna nie może być całkowicie szczelna!), bez których ten typ instalacji nie może efektywnie funkcjonować.

Niezbędnym elementem instalacji są układy sterowania oraz czujniki: ciągu powietrza, czujniki CO2 lub czujniki podczerwieni reagującej na zmieniającą się ilość osób w pomieszczeniach.

Niestety, wadą tej instalacji są dość duże straty ciepła spowodowane okresowym działaniem wentylacji mechanicznej wywiewnej oraz cena jednego punktu wyciągowego (znajdującego się jako nasada kominowa w górnej części pionu wentylacyjnego na dachu) wynosząca około 1000 zł. Na szczęście roczny koszt energii elektrycznej do napędu wentylatorów nie jest duży ze względu na okresowy okres użytkowania oraz niski pobór mocy między 5 a 8 watów – maksymalnie 16 W.

W przypadku budownictwa wielorodzinnego problemem jest indywidualny układ pomiarowy zużytej energii elektrycznej – szczególnie w spółdzielniach mieszkaniowych.

Przyjmując moc wentylatorów 6 W i czas działania 12 godzin dziennie przez 180 dni w roku mamy: Epom = 6W*12h*180 dni /1000 = 12,96 kWh, co daje roczny koszt ok. 8 zł.

A dla maksymalnej mocy równej 16 W mamy w okresie rocznym ok. 35 kWh.

W programie ArCADia-TERMO dla pomieszczeń biurowych:10e_hybrydowa

Energia pomocnicza: 10e_Epom

Podsumowanie

Wentylacja hybrydowa nie jest idealnym rozwiązaniem w każdej sytuacji, ale warto rozważyć jej zastosowanie w pomieszczeniach biurowych, edukacyjnych, mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego i salach konferencyjnych, ponieważ pozwala osiągnąć dobry komfort użytkowania przy znacznie niższym  (o około 80%) koszcie w porównaniu do systemu klimatyzacji.

Wentylacja hybrydowa nie powinna być stosowana w pomieszczeniach szpitalnych, laboratoriach, kuchniach przemysłowych i innych pomieszczeniach, wymagających dużej krotności wymian świeżego powietrza.

Próba szczelności a straty ciepła przez wentylację

Próba szczelności a Straty ciepła przez wentylację

Na początku warto przypomnieć, że podstawową wielkością charakteryzującą szczelność powietrzną budynku jest parametr n50 h-1, oznaczający ilość wymian powietrza w budynku niezbędną do uzyskania w tym budynku nadciśnienia lub podciśnienia o wielkości 50 Pa. Dokładny sposób wykonania pomiaru wartości parametru n50 opisany jest w normie PN-EN 13829.

W rozporządzeniu dotyczącym warunków technicznych zaleca się, aby budynki z wentylacją naturalną (grawitacją) miały szczelność n50 ≤ 3,0 h-1, a z wentylacją mechaniczną n50 ≤ 1,5 h-1.

Niespodziewanym problemem podczas obliczeń wskaźnika EP okazała się sytuacja, gdy wybudowany budynek, przed oddaniem go do użytkowania, nie miał przeprowadzonej próby szczelności.

W takie sytuacji rozporządzenie z dnia 3 czerwca 2014 roku na dole stronie 38 nakazuje przyjęcie do obliczeń strat ciepła (w przypadku wentylacji mechanicznej) krotności wymian na godzinę powietrza w budynku n = 4 h-1 . Powoduje to spory problem polegający na tym, że dla wentylacji mechanicznej wywiewnej wartości dodatkowych strumieni powietrza infiltrującego Vx,ex i mechanicznej nawiewno – wywiewnej Vx,su są kilka razy większe niż podstawowego. W takiej sytuacji można być prawie pewnym, że wartość wskaźnika EP nie będzie mogła być spełniona.

Gdyby przypadkiem budynek pasywny lub energooszczędny z wysokosprawnym odzyskiem ciepła posiadał nieszczelność , czyli parametr n50 = 4,0 h-1, wtedy jego zapotrzebowanie na energię do ogrzewania mogłoby wzrosnąć aż o 100%. Choć oczywiście taka sytuacja jest mało realna.

Dlatego  należy założyć, że Ustawodawca chce wymusić dla każdego nowo wybudowanego budynku wykonanie próby szczelności (pod rygorem niespełnienia warunku EPmax) i nie można tego traktować jako nadgorliwość, błąd lub przeoczenie, ale słuszną decyzję, mobilizującą do budowy budynków energooszczędnych.

W przypadku wentylacji grawitacyjnej i w przypadku wyłączonej wentylacji mechanicznej sytuacja jest odmienna i polega na tym, że średni, dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności, spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach Vinf wyznacza się w następujący sposób:

1) na podstawie wyników próby szczelności budynku:
Vinf = 0,05 * n50 * V/3600 m3/s

2) a w przy braku próby szczelności budynku:
Vinf= n * V/3600 m3/s, gdzie n= 0,2 lub ,0,3 h-1.

Warto zwrócić uwagę, że dla n50 = 4 pierwszy wzór daje tą samą ilość powietrza co wzór nr 2, czyli Vinf = 0,05 * 4 * V/3600 = 0,2 * V/3600 m3/s , co oznacza, ze oba wzory nie są restrykcyjne dla wentylacji grawitacyjnej.

Jednak dla wentylacji mechanicznej jest całkowicie inaczej, co  wyraźnie widać na rysunkach 1 i 2, gdzie obliczeniowe wartości strat ciepła przez wentylację w przypadku wykonania próby szczelności są aż o 29857,88/2486,48 = 12 razy lepsze niż bez przeprowadzenia tej próby. Powodem tak dużej różnicy jest wartość dodatkowego strumienia powietrza wentylacyjnego Vve,4 = Vinf podczas nieużytkowania budynku.

10_2-NIE
Rysunek 1. Wartości strumieni podstawowych i dodatkowych przy braku próby szczelnosci w programie ArCADia-TERMO 6

10_2-TAK
Rysunek 2. Wartości strumieni podstawowych i dodatkowych po wykonaniupróby szczelnosci w programie ArCADia-TERMO.

 Podsumowanie

  1. Wymuszenie przeprowadzania próby szczelności dla każdego nowo wybudowanego budynku może być dobrym sposobem edukacyjnym, zapewniającym przygotowanie projektantów do projektowania w najbliższych latach (czyli od 2019 r.) budynków zeroenergetycznych lub pasywnych.
  2. Nawet słabe wyniki szczelności budynku n50 =4 h-1, po przeprowadzeniu próby szczelności są aż 12 razy lepsze niż bez wykonanie tej próby.
  3. Choć obecnie można mieć spore wątpliwości nad koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów związaną z wykonaniem próby szczelności , to jednak zyski z przeprowadzonej próby szczelności są niewątpliwe i zwracają się podczas użytkowania budynku.
  4. Koszty  wykonaniem próby szczelności wahają się od 500 zł dla budynków jednorodzinnych do ponad 5000 zł dla typowych średnich lub dużych budynków ( powierzchni kilku tysięcy m2)

Obliczenia wentylacji wg rozporządzenia MIiR z 3 czerwca 2014 r.

Obliczenia wentylacji wg rozporządzenia MIiR z 3 czerwca 2014 r.

– część 1 – Budynki mieszkalne wielorodzinne i lokale mieszkalne w takich budynkach

Zagadnienie wentylacji jest bardzo obszerne, dlatego przez następnych kilka miesięcy w każdym miesiącu zostanie omówiony inny aspekt tego zagadnienia. I tak będą w kolejnych częściach artykułu rozpatrywane:

część 1 (w sierpniu) – budynki wielorodzinne i lokale mieszkalnych w takich budynkach,

część 2 (we wrześniu) – budynki jednorodzinne i lokale mieszkalnych w takich budynkach,

część 3 (w październiku) – budynki biurowe,

część 4 (w listopadzie) – pozostałe budynki użyteczności publicznej

część 5 (w grudniu) – inne budynki np. magazynowe, garażowe

 

Zaczynamy od części 1, w której będą omówione obliczenia strumienia powietrza wentylacyjnego w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych i lokalach mieszkalnych w takich budynkach.

Jedną z wielu zmian, jakie wprowadzono w metodologii charakterystyki energetycznej budynków jest nowy sposób obliczeń wentylacji.

W poprzednim rozporządzeniu MI z dnia 6.11.2008 r. ilość strumienia powietrza wentylacyjnego należało podawać korzystając z polskich norm dotyczących wentylacji.

Natomiast w nowym rozporządzeniu postąpiono dość radykalnie, podając dokładne wartości strumienia powietrza wentylacyjnego w m3/s w zależności od następujących podstawowych parametrów:

  1. rodzaj budynku,
  2. typ systemu wentylacji,
  3. czas działania wentylacja lub wykorzystania budynku,
  4. powierzchni budynku.

Dodatkowe parametry, które mogą wystąpić i mają wpływ na wyniki obliczeń to:
1) noc -skuteczność (sprawność) odzysku ciepła,
2) n50 – stopień szczelności budynku,
3) nGWC – skuteczność gruntowego wymiennika ciepła.

Budynki mieszkalne zostały podzielone na 2 kategorie: jednorodzinne i wielorodzinne. Dodatkowo, ale tylko w ramach budynków wielorodzinnych zostały wydzielone lokale mieszkalne; natomiast dodatkowy (jeden) lokal mieszkalny nie został osobno wydzielony w budynkach jednorodzinnych.

A- Budynki wielorodzinne i lokale mieszkalne w tych budynkach

I. W części mieszkalnej budynku wielorodzinnego lub w lokalu mieszkalnym, znajdującym się budynku wielorodzinnym w przypadku wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej wywiewnej wartość podstawowego strumienia powietrza wentylacyjnego w okresie użytkowania budynku należy przyjmować, w przypadku wentylacji:
– ciągłej : Vve = 0,32 * 10-3 m3/(s*m2) = 0,00032 * 3600 s = 1,152 m3/(h*m2);
– mechanicznej (z włączonym osłabieniem nocnym) :
Vve = 0,28 * 10-3 m3/(s*m2) = 0,00028 * 3600 s = 1,008 m3/(h*m2)

II. W klatkach schodowych wybudowanych do 1989 roku (w których nie przeprowadzono modernizacji):
– bez wiatrołapu: Vve = 0,43 * 10-3 m3/(s*m2) = 0,00043 * 3600 s = 1,548 m3/(h*m2);
– z wiatrołapem: Vve = 0,22 * 10-3 m3/(s*m2) = 0,00022 * 3600 s = 0,792 m3/(h*m2).

III. W klatkach schodowych wybudowanych do 1989 roku (w których przeprowadzono modernizację) lub wybudowanych je po roku 1989 roku:
– bez wiatrołapu: Vve = 0,22 * 10-3 m3/(s*m2) = 0,00022 * 3600 s = 0,792 m3/(h*m2);

– z wiatrołapem: Vve = 0,07 * 10-3 m3/(s*m2) = 0,00007 * 3600 s = 0,252 m3/(h*m2)

B) Ważnym parametrem jest średni, dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności, który spowodowany jest działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach w przypadku wentylacji grawitacyjnej i w przypadku wyłączonej wentylacji mechanicznej Vinf . Parametr ten wyznacza się w następujący sposób:

1) na podstawie wyników przeprowadzonej próby szczelności budynku:
Vinf = 0,05 * n50 * V/3600 [m3/s] = 0,05 * n50 * V [m3/h]

2) przy braku próby szczelności budynku:
Vinf = n * V/3600 [m3/s] = n * V [m3/h]

 gdzie krotność wymian powietrza n należy przyjmować:

1) n = 0,2 – w budynkach wzniesionych po 1995 r. oraz w budynkach wzniesionych wcześniej, w których po roku 1995 wymienione zostały okna i drzwi balkonowe;
2) n = 0,3 – w budynkach innych niż wymienione w pkt 1.

 C) Obliczenia

Przykład 1.
3 kondygnacyjny 3 klatkowy budynek wielorodzinny wybudowany w 2000 roku o wysokości każdej kondygnacji w świetle h = 2,7 m, wyposażony w wentylację ciągłą grawitacyjną (bez osłabienia nocnego), bez wiatrołapu, w którym jest 18 lokali mieszkalnych o powierzchni 50 m2 i 12 – o powierzchni 70 m2. Całkowita powierzchnia jednej klatki schodowej bez wiatrołapu wynosi 30 m2. Dla tego budynku nie przeprowadzono próby szczelności.

Najpierw obliczmy powierzchnię i kubaturę oraz Vinf:
– części mieszkalnej Af,1   = 18 lok * 50m2 + 12 lok * 70m2 = 900 m2 + 840 m2 = 1740 m2
V1      = Af,1 * h = 1740 m2 * 2,70 m = 4698 m3  

– klatek schodowych Af,2   = 3 kl * 30 m2 = 90 m2                                  V2     = Af,2 * h =3* 30 m2 * 2,70 m = 243 m3                    
Na podstawie tabeli 21 z rozporządzenia MIiR musimy sami napisać wzór na wartości uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku, takich jak część mieszkalna (strefa n = 1) i klatki schodowe (strefa n = 2):

Vve = (bve,k,n * V0,n + bve,k,n * Vinf, n ) + (bve,k,n * V0,n + bve,k,n * Vinf,n ) =        =bve,1,1 * V0,1 + bve,2,1 * Vinf, 1 ) + (bve,1,2 * V0,2 + bve,2,2 * Vinf,2 ) =    (1* V0,1 + 1 * Vinf,1 ) + (1* V0,2 + 1 * Vinf,2 ) =
= [V0,1 + Vinf,1] + [V0,2 + Vinf,2]

Teraz można już podstawić konktretne wartości:

Vve = [ Vve,1 * Af,1   +   n1 * V1      ] + [Vve,2 * Af,2 + n2 * V2      ] = [1,152 * 1740 + 0,2 * 4698] + [0,792 * 90   + 0,2 * 243] =

= [2004,48 + 939,60] + [71,28 + 48,60 ] = 2944,08 + 119,88 = 3063,96 m3/h

gdzie:

V0 i Vinf – to odpowiednio: średni podstawowy strumień powietrza zewnętrznego  w strefie ogrzewanej i powietrza infiltrującego

indeksy: k – numer strumienia powietrza,
n – numer stref

Tak więc, całkowity strumień powietrza wentylacyjnego w całym budynku wynosi 3064,86 m3/h, a w samej części mieszkalnej (bez infiltracji) 2004,48 m3/h .

Dla porównania, tylko w części mieszkalnej tego budynku, wykonując obliczenia wg rozporządzenia z 6.11.2008 roku, całkowity strumień podstawowego powietrza wentylacyjnego wynosiłby Vve,1 = 30 kuchni * 70 + 30 łazienek* 50 + 12 WC * 30 = 2100 + 1500 + 360 = 3960 m3/h i byłby większy prawie aż o 100% ( 3960 – 2004,48 = 1955,52 m3/h) w stosunku do wartości obliczonej wg nowego rozporządzenia), przy czym minimum higieniczne to ½ * V1 = 0,5 * 4698 = 2349 m3/h.

Porównując obliczone wartości całkowitych strumienia powietrza wentylacyjnego wg obu rozporządzeń mamy:

a) dla części mieszkalnej:

2944,08/ (3960 + 939,60) = 2944,08/4899,6 = 60% wartości obliczonej na podstawie rozporządzenia MI z 2008 roku.

b) dla całego budynku: 3063,86 / ( 3960 + 939,60 + 0,5*243) = 3063,96/ 5021,10 = 61% wartości obliczonej na podstawie rozporządzenia MI z 2008 roku.
Przykład 2.

Lokal mieszkalny w budynku z przykładu 1 o powierzchni 70 m2, składający się z 3 pokoi , kuchni, łazienki i osobnej ubikacji.

Powierzchnia ogrzewana i kubaturę lokalu mieszkalnego wynosi: Af,1   = 70 m2 ,

V1      = Af,1 * h = 70 m2 * 2,70 m = 189 m3.

Na podstawie tabeli 21 z Rozporządzenia MIiR musimy sami napisać wzór na wartości uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k=1 w strefie ogrzewanej budynku, czyli lokal mieszkalny (strefa n = 1):

Vve = (bve,k,n * V0,n + bve,k,n * Vinf, n ) = (bve,1,1 * V0,1 + bve,2,1 * Vinf, 1 ) =        = (1* V0,1 + 1 * Vinf,1 ) =   [V0,1 + Vinf,1] = [ Vve,1 * Af,1   +   n1 * V1      ] =      = [1,152 * 70 + 0,2 * 189] = 80,64 + 37,8 = 118,44 m3/h

Vmin = 0.5 * V = 0,5 * 189 = 94,5 m3/h

Porównując obliczone wartości całkowitych strumienia powietrza wentylacyjnego wg obu rozporządzeń mamy dla omawianego lokalu mieszkalnego:

118,44/ (70+50+30) = 118,44/150 = 79% wartości obliczonej na podstawie rozporządzenia MI z 2008 roku.

Podsumowanie

1. W przypadku wentylacji grawitacyjnej otrzymane wartości całkowitego strumienia powietrza wentylacyjnego Vve obliczonego wg nowego rozporządzenia MIiR z 2014 są od 20% dla lokalu mieszkalnego i aż 40% mniejsze dla całego budynku wielorodzinnego od wartości obliczonych na podstawie rozporządzenia MI z 2008 roku.

  1. W przypadku wentylacji grawitacyjnej otrzymane wyniki całkowitego strumienia powietrza wentylacyjnego Vve obliczonego wg nowego rozporządzenia MIiR z 2014 spełniają wartości higieniczne powietrza wentylacyjnego.
  2. Znacznie mniejsze wartości Vve otrzymane wg rozporządzenia MI z 2008 roku, co wpływa na obniżenie wartości wskaźnika EP.
  3. Obecna, nowa metoda obliczeń wentylacji jest tak samo łatwa w zastosowaniu w stosunku do budynków mieszkalnych jak poprzednia, chociaż oparta jest o kryterium powierzchni, a nie pomieszczeń „brudnych”.