Szablony źródeł ciepła, chłodu, oświetlenia i inne

Szablony źródeł ciepła, chłodu, światła

Aby przyspieszyć proces sporządzania ŚCHE czy PCHE, program ArCADia-TERMO oferuje opcję tworzenia i wczytywania szablonów m.in. źródeł ciepła, chłodu i oświetlenia. Tworząc ŚCHE czy PCHE dla np. domu jednorodzinnego, z dużym prawdopodobieństwem mogę stwierdzić, że w budynku znajduje się kominek. Wystarczy, że raz zdefiniuję takie źródło ciepła, a z pewnością będę mogła je wykorzystać wielokrotnie przy okazji innych projektów. W tym celu w etapie Certyfikat – Ogrzewanie i wentylacja definiuję źródło ciepła „kominek”, następnie klikam na ikonę „Zapisz szablon” i podaję nazwę oraz lokalizację zapisu szablonu.

szablon 01

szablon 02Gdy w przyszłości będę chciała go użyć, wybiorę przycisk „Otwórz szablon”, odszukam plik „kominek” i wczytam go do Nowego źródła ogrzewania. Dosłownie trzema kliknięciami myszy mam zdefiniowane źródło ciepła. Pozostaje tylko zmienić jego nazwę czy udział procentowy.

szablon 03Rozwiązanie to szczególnie efektowne jest w przypadku dużych obiektów takich jak budynki mieszkalne wielorodzinne, gdzie zlecono nam sporządzenie ŚCHE dla każdego lokalu z osobna, a w budynku jest wspólne źródło ciepła lub w poszczególnych lokalach są identyczne źródła indywidualne.

Program ArCADia-TERMO umożliwia zapis i odczyt również innych typów szablonów, takich jak szablon danych adresowych czy szablony przegród. Opcje te są dostępne w górnym menu pod pozycją Plik. Warto pamiętać o tych możliwościach, jakie oferuje program, gdyż znacznie przyspieszają one pracę.

Ruchome schody w świadectwie energetycznym

Ruchome schody w świadectwie lub charakterystyce energetycznej

 

Wykonując świadectwo lub projektowaną charakterystykę energetyczną  wielopoziomowego budynku często spotykamy się z pytaniem czy i w jaki w sposób należy uwzględnić ruchome schody ( znajdujące się wewnątrz ogrzewanej części budynku np. handlowego lub biurowego), służące do przemieszczania się między kondygnacjami, rys. 1.
1-Schody

Rysunek 1. Ruchome schody pochyłe

Odpowiedzi są następujące:

  1. Ruchome schody trzeba uwzględniać, jako dodatkową powierzchnię użytkową Af należącą do części komunikacyjnej (ruchu) np. pasaży, korytarzy (ale nie klatek schodowych!).
  2. Powierzchnię ruchomych schody, po obrysie zewnętrznym, należy prawie zawsze dodać do powierzchni Af kondygnacji wyższej. Mogą jednak zdarzyć się sytuacje, gdy powierzchnię ruchomych schodów trzeba dodać do kondygnacji niższej ( na której są oparte), jeżeli wejście na górnej kondygnacji z tych schodów jest całkowicie oddzielone drzwiami od kondygnacji niższej, szczególnie wtedy nie ma swobodnego przepływu powietrza między kondygnacjami i  gdy na kondygnacji wyższej są istotnie różne warunki użytkowania, np. niższa temperatura, inny system klimatyzacji, wentylacji bądź oświetlenia. Oczywiście, kierunek biegu schodów nie ma znaczenia.
  3. Współczynnik przenikania ciepła U, należy przyjąć taki sam jak dla kondygnacji, jeżeli powierzchnię ruchomych schodów można dodać do powierzchni kondygnacji górnej lub kondygnacji dolnej, jeżeli są to schody poziome, np. na lotniskach. (Trudno bowiem wymagać od certyfikatora, obliczania współczynnika przenikania U całej mechanicznej konstrukcji schodów.)
  4. Powierzchnię ruchomych schodów można dodać do powierzchni podłogi na gruncie tylko wtedy gdy są to poziome i znajdują się na kondygnacji przyziemnej!
  5. Fakt, że schody ruchome mogą czasowo lub na stałe nieczynne (zepsute), nie ma znaczenia przy dodawaniu ich powierzchni do powierzchni Af kondygnacji , chyba że są na stałe wyłączone z użytkowania, wtedy nie wolno ich powierzchni dodać do powierzchni Af kondygnacji.

Jeżeli schody ruchome skośne są elementem wydzielonej strefy takiej jak Klatka schodowa, wtedy należy je również uwzględnić w zakładce Straty przez przenikanie, jako fragment powierzchni klatki schodowej.

  1. Pomija się w obliczeniach powierzchnię ruchomych schodów, znajdujących się na zewnątrz budynku lub w pomieszczeniach nieogrzewanych.

W programie ArCADia-TERMO uwzględnienie ruchomych schodów pochyłych polega na powiększeniu powierzchni kondygnacji o regulowanej temp. Af o wielkość powierzchni schodów. Na rysunku 2,  jest to 1500 m2 + 20 m2 ( gdzie 20 m2 to pow. schodów ruchomych).

1-Schody Af
Rysunek 2. Etap Strefy cieple w programie ArCADia TERMO 6.4

 

Podsumowanie

Uwzględnienie ruchomych schodów może o kilka procent zmniejszyć wartość wskaźnika EP, dlatego nie tylko warto, ale trzeba zadać sobie trochę trudu, aby przeprowadzić powyższe obliczenia, tym bardziej w budynkach wielkopowierzchniowych, dla których bardzo często inwestor stara się o dofinansowanie lub uzyskanie certyfikatu LEED lub BREEAM.

 

 

Centralny rejestr – przesył świadectw z programu ArCADia-TERMO

04Program ArCADia-TERMO od wersji 6.3 umożliwia przesył świadectw do Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków, jeśli zostały one sporządzone zgodnie z metodologią zawartą w rozporządzeniu MIiR z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej, która obowiązuje od 18 kwietnia 2015 r. Instrukcja postępowania została opisana poniżej.

Po wybraniu z wysuwanego panelu wyboru obliczeń „Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda obliczeniowa” lub „Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda zużyciowa” należy sporządzić świadectwo energetyczne.

01

W menu Ustawienia – Opcje – Certyfikat należy podać dane do logowania na platformę Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków.

02

Wykonując obliczenia, w etapie Obliczenia cieplne – Strefy cieplne należy podać podział powierzchni o regulowanej temperaturze powietrza Af (mieszkalna, niemieszkalna, inna, usługowa) dla każdej strefy.

5

Po zakończeniu obliczeń należy przejść do ostatniego etapu „Wydruki – Centralny rejestr”.

6

Po upewnieniu się, że świadectwo jest w pełni ukończone, tzn.:

– w raporcie o błędach nie ma żadnych błędów;

– wskaźniki EU, EK i EP zostały policzone;

– obliczony został udział OZE oraz emisja CO2;

– w podglądzie świadectwa zostały uzupełnione: powierzchnia użytkowa, kubatura budynku, opisy instalacji, zalecenia oraz pozostałe wymagane informacje;

– wzór świadectwa jest właściwy (dla budynku lub części budynku);

kliknąć na opcję „Wyślij certyfikat”.

7

W komunikacie, który się pojawi, należy wcisnąć „Tak”.

8

Jeśli nie podano danych do logowania, pojawi się komunikat, aby te dane uzupełnić (Ustawienia – Opcje – Certyfikat). Po uzupełnieniu danych ponownie kliknąć „Wyślij certyfikat”.

9

Gdy transfer się rozpocznie, pojawi się komunikat „Aplikacja przetwarza dane”.

10

Po udanym transferze pojawi się komunikat:

03

W oknie programu ukaże się podgląd platformy centralnego rejestru.

12

Świadectwo po przesłaniu będzie miało status „Roboczy”, dzięki czemu możliwa będzie jego edycja lub usunięcie z wykazu.

Błędnie lub niekompletnie przesłane dane można edytować/uzupełnić ręcznie w centralnym rejestrze lub usunąć przesłany plik z wykazu i ponownie spróbować wysłać dane z programu.

Między platformą a programem można się swobodnie przełączać za pomocą przycisku „Wyświetl certyfikat/Wyświetl rejestr” w prawym dolnym rogu okna programu.

 14a

Przed ostatecznym zatwierdzeniem świadectwa zalecane jest sprawdzenie wszystkich pięciu zakładek:

– oceniany budynek,

– obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek,

– podstawowe parametry techniczno-użytkowe budynku,

– obliczeniowe zapotrzebowanie na energię,

– zalecenia,

czy nie brakuje w nich żadnych danych.

15

Dodatkowo należy dodać zdjęcie (maksymalny rozmiar 20 kB, opcja „Zmień”). Numeru świadectwa nie uzupełnia się, bowiem zostanie on wygenerowany przez system po ostatecznym zatwierdzeniu rejestrowanego świadectwa.

04

Po ręcznym uzupełnieniu brakujących elementów i upewnieniu się, że dane przesłane do centralnego rejestru są kompletne, można zapisać i zatwierdzić świadectwo. Zostanie wygenerowany numer świadectwa i pojawi się opcja wydruku.

17

Zatwierdzone świadectwo nie będzie już widoczne na liście wykazu świadectw roboczych, tylko zatwierdzonych.

18

Kwestie obsługi i korzystania z Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków są opisane w pomocy, dostępnej na platformie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

19 

Centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków

Zgodnie z Ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków, która weszła w życie dnia 1 marca 2015 r., każde świadectwo energetyczne wykonane od momentu obowiązywania tej ustawy podlega obowiązkowi rejestracji w Centralnym Rejestrze Charakterystyki Energetycznej Budynków. Zgodnie z art. 4 pkt 3 wyżej wymienionej ustawy: „Świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego, w którym prowadzony jest centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków”. W dalszej części art. 5 głosi, że: „Osoba uprawniona do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej przekazuje osobie lub podmiotowi, który zlecił jego wykonanie, świadectwo charakterystyki energetycznej w postaci papierowej, opatrzone numerem nadanym w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków oraz podpisem osoby uprawnionej.

1

Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju prowadzi rejestr osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynków oraz rejestr świadectw. Sporządzać świadectwa energetyczne może każda osoba zgłoszona do rejestru osób uprawnionych, spełniająca poniższe kryteria:

– posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych;

– nie skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;

– ukończyła studia wyższe zakończone uzyskaniem tytułu zawodowego inż./mgr inż., inż./mgr inż. architekta, inż./mgr inż. architekta krajobrazu lub inż./mgr inż. pożarnictwa; albo ukończyła studia wyższe oraz studia podyplomowe, których program uwzględnia zagadnienia związane z charakterystyką energetyczną budynków, wykonywaniem audytów energetycznych budynków, budownictwem energooszczędnym i odnawialnymi źródłami energii; lub posiada uprawnienia budowlane, o których mowa w art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane.

Adres platformy internetowej Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków: https://rejestrcheb.mib.gov.pl/

Centralny rejestr charakterystyki energetycznej budynków składa się z pięciu zakładek:

  1. Oceniany budynek.
  2. Obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek.
  3. Podstawowe parametry techniczno-użytkowe budynku.
  4. Obliczeniowe zapotrzebowanie na energię.
  5. Zalecenia.

W zakładce pierwszej „Oceniany budynek” podaje się następujące dane:

– rodzaj budynku,

– przeznaczenie budynku,

– nazwę organu zajmującego budynek (jeśli budynek użyteczności publicznej) i powierzchnię zajmowaną przez ten organ,

– adres budynku,

– rok oddania do użytkowania budynku,

– metodę wyznaczania charakterystyki energetycznej (obliczeniowa/zużyciowa),

– powierzchnię pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza,

– powierzchnię użytkową,

– datę ważności świadectwa,

– stację meteorologiczną, według której danych została wyznaczona charakterystyka energetyczna,

– wskaźniki rocznego zapotrzebowania na energię: użytkową EU, końcową EK i pierwotną EP (nie da się ich wpisać ręcznie, przenoszą się tu one z zakładki czwartej „Obliczeniowe zapotrzebowanie na energię”),

– poziom wymagań wskaźnika EP dla budynku nowego (tylko jeśli świadectwo sporządzono dla całego budynku, a nie dla jego części),

– jednostkową wielkość emisji dwutlenku węgla,

– udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową.

 

W zakładce drugiej „Obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek” podaje się następujące dane:

– rodzaje i ilości nośników energii lub energii dla poszczególnych systemów: ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia, oświetlenia wbudowanego.

 

W zakładce trzeciej „Podstawowe parametry techniczno-użytkowe budynku” podaje się następujące dane:

– podział powierzchni użytkowej budynku (mieszkalna/niemieszkalna/usługowa/inna),

– przegrody budynku,

– liczbę kondygnacji budynku,

– kubaturę budynku,

– kubaturę budynku o regulowanej temperaturze powietrza,

– temperatury wewnętrzne w budynku w zależności od stref ogrzewanych,

– rodzaj konstrukcji budynku,

– opisy i sprawności cząstkowe dla poszczególnych systemów: ogrzewania, przygotowania ciepłej wody użytkowej, chłodzenia,

– opisy instalacji: wentylacji oraz oświetlenia wbudowanego,

– inne istotne dane dotyczące budynku.

 

W zakładce czwartej „Obliczeniowe zapotrzebowanie na energię” podaje się następujące dane:

– wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU,

– wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK,

– wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię pierwotną EP,

dla poszczególnych systemów: ogrzewania i wentylacji, ciepłej wody użytkowej, chłodzenia oraz oświetlenia wbudowanego, w zależności od rodzaju nośnika energii lub energii.
W zakładce piątej „Zalecenia” podaje się następujące dane:

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie przegród budynku w przypadku planowania robót budowlanych polegających na ociepleniu budynku, obejmujących ponad 25% powierzchni przegród zewnętrznych tego budynku,

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie systemów technicznych w budynku w przypadku planowania robót budowlanych polegających na ociepleniu budynku, obejmujących ponad 25% powierzchni przegród zewnętrznych tego budynku,

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie przegród budynku niezależnie od planowanych robót budowlanych, o których mowa w pkt 1,

– zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie systemów technicznych w budynku lub części budynku, niezależnie od planowanych robót budowlanych, o których mowa w pkt 2,

– inne uwagi dotyczące poprawy charakterystyki energetycznej budynku (w tym wskazanie, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje dotyczące opłacalności ekonomicznej zawartych w świadectwie oraz informację dotyczącą działań, jakie należy podjąć w celu wypełnienia zaleceń).
Dodatkowo należy załączyć zdjęcie budynku (rozmiar do 20 kB, plik dodaje się poprzez opcję „Zmień”).

Numer świadectwa, imię i nazwisko, numer wpisu do wykazu oraz data wystawienia uzupełnią się automatycznie po ostatecznym zatwierdzeniu świadectwa.

W rejestrze funkcjonują dwa wykazy świadectw charakterystyki energetycznej:

– dla budynku,

– dla części budynku.

W zależności od przyjętego wzoru raportu świadectwo umieszcza się na liście jednego z powyższych wykazów. Przed zatwierdzeniem będzie można je znaleźć pod statusem „Roboczy”, natomiast po zatwierdzeniu zostanie przeniesione na listę świadectw zatwierdzonych (należy użyć filtra).

Kwestie obsługi i korzystania z Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej budynków są opisane w pomocy, dostępnej na platformie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.

2

Program ArCADia-TERMO umożliwia transfer świadectwa, jeśli zostało ono sporządzone zgodnie z najnowszą metodologią, zawartą w rozporządzeniu MIiR z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie metodologii wyznaczania charakterystyki energetycznej budynku lub części budynku oraz świadectw charakterystyki energetycznej.

Podział powierzchni użytkowej

Podział powierzchni użytkowej

Zgodnie ze wzorami świadectw energetycznych, podanymi w rozporządzeniu MIiR z dn. 27.02.2015 r., należy podawać podział powierzchni użytkowej budynku (str. 2 świadectwa, pkt 14). W programie ArCADia-TERMO, aby podział powierzchni został przesłany do Centralnego rejestru świadectw charakterystyki energetycznej, dane te wprowadza się w etapie Obliczenia cieplne – Strefy cieplne – Af – Podział.

20

Przykład
Budynek wielorodzinny z powierzchnią handlowo-usługową:
Strefa 1: mieszkania – powierzchnia mieszkalna,
Strefa 2: klatki  schodowe – powierzchnia niemieszkalna,
Strefa 3: handel, usługi, gastronomia – powierzchnia usługowa.

21

Metoda zużyciowa – system rozdzielny c.o. i c.w.u. w programie ArCADia-TERMO 6.2

Metoda zużyciowa – system rozdzielny c.o. i c.w.u. w programie ArCADia-TERMO 6.2

Warto przypomnieć , ze włączenie metody zużyciowej odbywa się poprzez kliknięcie na wysuwanym Panelu konfiguracyjnym pozycji Świadectwo charakterystyki energetycznej – metoda zużyciowa, rys. 1.

2a_wybor
Rysunek 1. Włączenie metody zużyciowej

Wykonując świadectwo metodą zużyciową domyślna liczba etapów wynosi tylko 6 (bez etapu Definicje przegród).  Włączenie etapu Definicje przegród możliwe jest w etapie 1, rys. 2.

2b_definicje
Rysunek 2. Włączenie etapu Definicje przegród

Samo wykonanie obliczeń w metodzie zużyciowej dla budynku, którym jest rozdzielny system ogrzewania i ciepłej wody rozpoczyna się w etapie Ogrzewanie i wentylacja i polega na kliknięciu pozycji Zużycie energii, rys. 3.

2c_zuzycie
Rysunek 3. Wybór pozycji Zużycie energii w etapie Ogrzewanie i wentylacja

Pierwszym krokiem (w obliczeniach) jest wybór rozdzielnego systemu c.o. i c.w.u. oraz wpisanie do obu tabel ilości zużytego paliw lub paliw a za okres ostatnich 3 lat (kalendarzowych) lub ostatnich 36 miesięcy, rys. 4. Można oczywiście podać wartość opałową gazu ziemnego podaną przez dostawcę gazu ziemnego.

Ponieważ w analizowanym przykładzie paliwem dla instalacji:

  1. ogrzewania będzie ciepło sieciowe, dlatego należy w pierwszej tabeli wypełnić tylko kolumnę kWh (kolumna m3 musi pozostać pusta).
  2. ciepłej wody użytkowej gaz ziemny, dlatego należy w drugiej tabeli wypełnić kolumnę m3 (kolumna kWh może być również wypełniona).

Uwaga! Należy pamiętać, że dla ciepła sieciowego jednostką może być tylko kWh, natomiast  dla gazu ziemnego zarówno kWh jak i m3. Podanie dla ciepła sieciowego jednostki m3 spowoduje brak wyników.

3a_rozdz
Rysunek 4. Wybór rozdzielnego systemu c.o. i c.w.u.
Dalej, należy kliknąć na pozycję Nowe źródło ogrzewania i je nazwać oraz podać wszystkie niezbędne dane, w tym ilość energii pomocniczej Eel, pom, H, rys. 5.

3b_co
Rysunek 5. Parametry systemu ogrzewania

Podobnie należy postąpić w etapie Ciepła woda użytkowa, podając wszystkie dane i obliczając energię pomocniczą Eel,pom, W , rys. 6.

3c_cwu
Rysunek 6. Parametry systemu c.w.u.

W przypadku rozdzielnego systemu c.o. i c.w.u. wszystkie dane w świadectwie energetyczne są obliczane, podobnie jak w metodzie  obliczeniowej, rys.  7.

3d_swiadect-a
Rysunek 7. Fragment  pierwszej strony świadectwa energetycznego

 

Konfiguracja programu ArCADia-TERMO w celu przesłania świadectwa energetycznego

Konfiguracja programu ArCADia-TERMO do przesłania świadectwa energetycznego wykonanego w tym programie.

Aby przesłanie świadectwa energetycznego do Centralnego rejestru charakterystyki energetycznej Budynku (CRCEB) było możliwe użytkownik (certyfikator) musi posiadać własne konto na bazie danych CRCEB i otrzymać login oraz hasło z Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju.
Po trzymaniu loginu (jest to podane przez certyfikatora jego adres e-mail) oraz hasła ( spełniającego bardzo duże wymagania pod względem bezpieczeństwa) należy kliknąć na przycisk menu Ustawienia, a następnie wybrać pozycję Opcje i w okienku Opcje kliknąć na zakładkę Certyfikat.

Opcje

Rysunek 1. Menu Ustawienia -> Opcje

Wpisać w menu Ustawienia -> Opcje-> zakładka Certyfikat   swój login i hasło.

rejestr

Rysunek 2. Zakładka Certyfikat

W przypadku podania błędnego lub nieaktualnego logina lub hasła program ArCADia-TERMO wyświetli w okienku odpowiedni komunikat, rys. 3.

Komunikat

Rysunek 3. Komunikat informujący o nieudanym połączeniu z Centralnym rejestrem

Jeżeli hasło  oraz login będą prawidłowe, wtedy program ArCADia- TERMO automatycznie zaloguje użytkownika do Centralnego Rejestru MIiR, a następnie rozpocznie się proces automatycznego przesyłania danych ze świadectwa energetycznego, znajdującego się w programie ArCADia-TERMO na stronę internetową, na której umieszczone są pola dotyczące danego świadectwa.

Dla budynku jednofunkcyjnego czas trwania przesyłania danych wynosi około 1 minuty.

W obecnej wersji programu ArCADia-TERMO użytkownik musi jeszcze uzupełnić następujące dane:

1) dane adresowe

2) zdjęcie budynku

3) zapisać lub Zapisać i zatwierdzić

Podsumowanie

1) Przesyłanie danych jest spełnieniem oczekiwań użytkowników programu ArCADia-TERMO.

2) W kolejnej wersji programu ArCADia-TERMO planowana jest pełna automatyzacja, obejmująca także zdjęcie budynku i jego dane adresowe

1 2 3 4 5