Wskaźnik Uozo – czyli błędy się zdarzają w rozporządzeniach

Wskaźnik Uozo – czyli błędy się zdarzają w rozporządzeniach

Niestety w każdym rozporządzeniu zdarzają się błędy. Kilka dni temu poinformowaliśmy Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju o tej sytuacji i mam skromną nadzieję, że do dnia wejścia w życie nowego, czyli do 3 października 2014 roku zostanie opublikowana odpowiednia poprawka. Jest to tym bardziej ważne, że wartość wskaźnika udziału odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową Uoze znajduje się na pierwszej stronie świadectwa charakterystyki energetycznej, co oznacza, że jest to ważna informacja, która w przyszłości będzie przetwarzana przez Informatyczny System Rejestracji Świadectw Energetycznych.

Problem polega na tym, że obliczona wartość Uoze może przyjmować dowolne wartości, zarówno ujemne np. -18,59% jak i powyżej 100% czyli np. 250%. Przy czym wiadomo, że prawidłowe wartości udziału procentowego powinny zawsze być w przedziale od 0% do 100%.

Poniżej znajduje się wyjaśnienie tego błędu i podanie jego praktycznego rozwiązania, które proponuję zastosować:

Podany na stronie 53 ogólny wzór (numer 100) do obliczenia udziału odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na końcową energię końcową U_OZE ma następującą postać:

O ile sam wzór na obliczenie Uoze jest poprawny dla odnawialnych jak i tradycyjnych nieodnawialnych źródeł ciepła, to w przypadku pomp ciepła sytuacja jest inna, co wynika bezpośrednio z dodatkowych wzorów podanych w Rozporządzeniu, które są błędne. Błąd ten został odkryty przez pracowników Działu Testowania Programów podczas standardowej procedury testowania algorytmów programu ArCADia-TERMO 6, stosowanej każdorazowo przed wypuszczeniem na rynek nowej kolejnej wersji.

Problem polega na błędnych wynikach U_oze w przypadku zastosowania pomp ciepła w systemie ogrzewania, ciepłej wody lub chłodzenia.

Gdy zastosowan pompy ciepła, wtedy trzeba (zgodnie z Rozporządzeniem) korzystać z dodatkowych wzorów, znajdujących się na dole tabeli podanej na stronie 53 Rozporządzenia.
Niestety wtedy otrzymane wyniki są nierealne (nielogiczne) i to, zarówno wtedy gdy paliwem dla pomp ciepła jest energia nieodnawialna (np. prąd elektryczny z elektrowni lub gaz) jak i wtedy gdy paliwem jest energia odnawialna ( np. fotowoltaika).

Przypadek A.
Gdy paliwem jest energia odnawialna (np. fotowoltaika), to wtedy te 3 wzory dla pomp ciepła nie mają po prostu zastosowania, ze względów oczywistych. Chodzi wzór ( np. w systemie ogrzewania):

I wtedy powinno się do obliczenia wartość U_oze bezpośrednio korzystać ze wzoru numer 100, podstawiając wartość zero, czyli np. dla ogrzewania Q_k,H,oze = 0.

Przypadek B. Gdy paliwem dla pomp ciepła jest energia nieodnawialna np. systemowa energia elektryczna, to obecnie otrzymujemy wyniki opisane w przykładzie 1:

Przykład 1 . Paliwo dla pomp ciepła – energia nieodnawialna ( gaz lub prąd elektryczny systemowy)

Jeżeli dla uproszczenia założymy (choć nie ma to żadnego znaczenia), że mamy tylko system ogrzewczy bez urządzeń pomocniczych to:

Ponieważ mamy pompę ciepła, to musimy skorzystać ze wzoru podanego na dole w tabeli na stronie 53:

i ostatecznie mamy:

Gdy nie ma żadnych strat w instalacji, to dla pompy ciepła h_H,g = 3,0 i h_H,tot =3,0, stąd:

Czyli udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na końcową energię końcową wynosi 200%, czyli jest nawet większy od 100%. A przecież 100% oznacza, że cała energia jest energią odnawialną. A my, otrzymaliśmy wynik dwa razy lepszy! choć pompa ciepła zużywa   energie odnawialną! Wynikałoby, że nieekoloficzne źródło ciepła jakim jest pompa ciepła jest dwukrotnie bardziej ekologicznym źródłem ciepła niż np. darmowa energia słoneczna, co trudno uznać za słuszne.

Dlatego proponuję w następujący sposób zmodyfikować zapisy i same 3 wzory dla pomp ciepła :

Treści podane w nawiasach klamrowych można oczywiście pominąć.

Przykład 2
Dla nowego wzoru mamy:

Gdy nie ma żadnych strat w instalacji, to dla pompy ciepła mamy np. h_H,g = 3,0 i h_H,tot =3,0 , stąd:

U_oze = (1-1/h_H,g) × 100% = (1-1/3,0) ×100% = 2/3 ×100% = 66,7%
Aby sprawdzić czy powyższy wynik jest prawidłowy, załóżmy że sprawność pompy ciepła wynosi 3.0. Oznacza to, że przy 1 kWh energii elektrycznej (nieodnawialnej) przeznaczonej na działanie pompy (sprężanie) otrzymuje w sumie 3 kWh ciepła, w tym 2 kWh ciepła jest darmowe (z energii odnawialnej), a więc: Q_k,H,oze = 2 kWh, a

Q_k, = Q_k,H =3 kWh, stąd Q_k,H,oze/ Q_k = 2/3 = 66,7%, co wskazuje na słuszność nowych obliczeń.

Podsumowanie

1. Użytkownicy programu ArCADia-TERMO 6 nie muszą się martwić, ponieważ jak tylko zostanie opublikowana poprawka w tym zakresie do rozporządzenie, wtedy natychmiast zostanie to uwzględnione.

2. Gdyby jednak do tego czasu nic się w rozporządzeniu nie zmieniło, to rozważymy dodanie specjalnej opcji, uwzględniającej możliwość wyboru poprawnych obliczeń w przypadku zastosowania pomp ciepła, dostępnej w menu -> Ustawienia –> Opcje-> Certyfikat.