Audyt – analiza wzoru na roczne oszczędności

Audyt – analiza wzoru na roczne oszczędności

Analizując rozp. MIiR z 3.09.2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, można zauważyć pewne nieścisłości.

Przede wszystkim w obliczeniach audytu nie uwzględnia się czynnika, jakim jest zmienność kosztów w czasie. Koszty mediów podaje się na chwilę obecną, pomijając czynnik ekonomiczny jakim jest to, że z dużym prawdopodobieństwem będą się one zmieniać na przestrzeni czasu.

Jednak największe zastrzeżenia wzbudza wzór dotyczący kwoty rocznych oszczędności przewidzianej do uzyskania w wyniku realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w którym brakuje rozróżnienia kosztów energii dla systemu ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej.

7Wygląda to tak, jakby Ustawodawca nie przewidział możliwości, że w media można się zaopatrywać u różnych dostawców, w związku z czym koszty te mogą być różne.

8

Tyczy się to zarówno kosztów stałych, zmiennych, jak i abonamentowych dla obu systemów.

Poprawniejszą formą wzoru wydaje się poniższa postać:

9Oczywiście w programie ArCADia-TERMO koszty przed i po modernizacji dla systemów ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej można podawać indywidualnie i będą one uwzględnione w obliczeniach niezależnie od siebie.

Audyt – zaawansowana edycja – przebudowa

Audyt – zaawansowana edycja – przebudowa

W programie ArCADia-TERMO w obliczeniach audytu można również uwzględnić przebudowę obiektu, polegającą np. na wyburzeniu/dobudowaniu przegród lub też zamurowaniu/wybiciu otworów okiennych czy drzwiowych. W etapach Audyt – Ściany, stropy, stropodachy oraz Okna, drzwi, wentylacja można bowiem edytować wartość powierzchni przegród po modernizacji oraz do obliczeń nakładów.

W przedstawionym poniżej przykładzie przebudowa polega na zamurowaniu otworów okiennych. Okien przed przebudową było 6 sztuk, każde o powierzchni 1,5 m2, co daje łącznie 9 m2. Po ich zamurowaniu powierzchnia okien wyniesie 0 m2 i taka będzie wzięta do obliczeń zapotrzebowania na ciepło po modernizacji oraz wysokości nakładów.  W efekcie tego przedsięwzięcia powierzchnia ścian, w których znajdowały się okna, wzrośnie ze 109 m2 do 118 m2.

przebudowa00przebudowa01

Zapotrzebowanie na ciepło na cele ogrzewania po modernizacji wyniesie 88,51 GJ/rok, a zapotrzebowanie na moc 0,0114 MW.przebudowa02Dla sprawdzenia poprawności uzyskanych wyników można postąpić w inny sposób. Mianowicie nie zmieniać powierzchni po modernizacji przy wskazaniu przegród do termomodernizacji, ale za to po wyznaczeniu końcowego wariantu optymalnego wygenerować z niego nowy projekt „po modernizacji”, w którym to pliku w etapie Obliczenia cieplne w zakładce Straty przez przenikanie zmodyfikujemy strukturę przegród, tzn. dodamy nowe i/lub usuniemy te, które będą zlikwidowane/zamurowane, zmienimy liczebność otworów czy wymiary/powierzchnie przegród. Wielkość zapotrzebowania na ciepło powinna wyjść identyczna jak wartość „po modernizacji” w wariancie optymalnym.

przebudowa03I tak jest w istocie. Po usunięciu ze Strat przez przenikanie okien, zwiększyła się powierzchnia ścian, a uzyskane wyniki zapotrzebowania na ciepło i moc są takie same jak w wariancie optymalnym.

Audyt – zaawansowana edycja – edycja mostków cieplnych

Audyt – zaawansowana edycja – edycja mostków cieplnych

Program ArCADia-TERMO PRO w obliczeniach audytu, na podstawie dokonanych we wcześniejszych krokach ocen opłacalności, ustala warianty termomodernizacyjne zgodnie z algorytmem określonym w rozporządzeniu dotyczącym sporządzania audytów energetycznych i remontowych. Jeżeli audytor wyraża chęć utworzenia wariantów w inny sposób niż to określa rozporządzenie, może je utworzyć poprzez zaznaczenie lub odznaczenie danego usprawnienia w analizowanym wariancie.  Zaznaczenie pola „Edycja wyników” odblokowuje do edycji pola Q1co i q1co. Przycisk „Pobierz dane” służy do wczytywania obliczeń z innych plików.

Przykład: mamy termomodernizację, w której zmienią się mostki cieplne.

mostki00

Zmiana taka może się odbyć w następujący sposób:

– wybieramy interesujący nas wariant termomodernizacji i wciskamy ikonę „Utwórz projekt na podstawie danych z audytu” (ikonka po lewej stronie pola „Edycja wyników”), program pyta się gdzie zapisać nowy projekt, wybieramy miejsce na dysku, wówczas otworzy się nam plik z wypełnioną geometrią i danymi z projektu przed termomodernizacją i z uwzględnieniem wszystkich zmian wybranych w wariancie termomodernizacji (np. w definicji przegród będą ściany z dociepleniem),

mostki03

– Użytkownik modyfikuje projekt zmieniając/usuwając mostki cieplne,

mostki01

– zapisuje projekt i zamyka dopiero co zmodyfikowany plik „po modernizacji” (czyli ten, który pojawił się w nowym oknie),

mostki02

– w głównym pliku audytowym, w wybranym wariancie termomodernizacyjnym włącza przycisk „Pobierz dane”, odnajduje plik „po modernizacji” i wczytuje go do projektu opcją Otwórz,

– wówczas program podmienia obliczone wartości Q1co i q1co na te przeedytowane w nowym pliku,

mostki04– na podstawie nowych wartości Q1co i q1co zostaną przeprowadzone wszystkie obliczenia oszczędności, zapotrzebowania dla całego projektu (zmianie nie ulegną tylko cząstkowe wartości SPBT).

Jeśli w efekcie termomodernizacji mostki cieplne zostaną wyeliminowane, wtedy w pliku „po modernizacji” wybrane wartości należy wyzerować, co spowoduje, że zapotrzebowanie budynku na ciepło po modernizacji jeszcze się obniży i po wczytaniu zmodyfikowanego projektu do pliku głównego audytu w wariancie końcowym uzyskamy jeszcze lepszy wynik procentowego zmniejszenia zapotrzebowania na energię.

Audyt – zaawansowana edycja – poprawki do współczynnika U

Audyt – zaawansowana edycja – poprawki do współczynnika U

Program ArCADia-TERMO PRO w obliczeniach audytu, na podstawie dokonanych we wcześniejszych krokach ocen opłacalności, ustala warianty termomodernizacyjne zgodnie z algorytmem określonym w rozporządzeniu dotyczącym sporządzania audytów energetycznych i remontowych. Jeżeli audytor wyraża chęć utworzenia wariantów w inny sposób niż to określa rozporządzenie, może je utworzyć poprzez zaznaczenie lub odznaczenie danego usprawnienia w analizowanym wariancie.  Zaznaczenie pola „Edycja wyników” odblokowuje do edycji pola Q1co i q1co. Przycisk „Pobierz dane” służy do wczytywania obliczeń z innych plików.

Przykład: mamy termomodernizację, w której ocieplamy styropianem ściany zewnętrzne, wcześniej nieotynkowane, wzniesione z cegły pełnej.

dodatki 0

Chcąc być precyzyjnym w obliczeniach należałoby uwzględnić straty ciepła przez punkty mocowania styropianu do ściany. Można to osiągnąć w następujący sposób:

– wybieramy interesujący nas wariant termomodernizacji, który zawiera ocieplenie ściany i klikamy ikonę „Utwórz projekt na podstawie danych z audytu” (ikonka po lewej stronie pola „Edycja wyników”), program pyta się gdzie zapisać nowy projekt, wybieramy miejsce na dysku, wówczas otworzy się nam plik z wypełnioną geometrią i danymi z projektu przed termomodernizacją i z uwzględnieniem wszystkich zmian wybranych w wariancie termomodernizacji (np. w definicji przegród będą ściany z dociepleniem),

dodatki 01

– Użytkownik modyfikuje projekt dodając w etapie Definicje przegród poprawkę do współczynnika przenikania Uc w docieplonej przegrodzie,

dodatki 02

– zapisuje projekt i zamyka plik „po modernizacji” (czyli ten, który pojawił się w nowym oknie),

dodatki 03

– w pliku obliczeń audytowych włącza przycisk „Pobierz dane”, odnajduje plik „po modernizacji” i wczytuje go do projektu opcją Otwórz,

dodatki05

– wówczas program podmienia obliczone wartości Q1co i q1co na te przeedytowane w nowym pliku,

dodatki04

– na podstawie nowych wartości Q1co i q1co zostaną przeprowadzone wszystkie obliczenia oszczędności, zapotrzebowania dla całego projektu (zmianie nie ulegną tylko cząstkowe wartości SPBT).

Istnieje też możliwość uwzględnienia poprawek do współczynnika przenikania ciepła bezpośrednio w wariantach modernizacji przegrody w etapie Audyt – Ściany, stropy, stropodachy.

dodatki06

Audyt – zaawansowana edycja – modernizacja wentylacji

Audyt – zaawansowana edycja – modernizacja wentylacji

Program ArCADia-TERMO PRO w obliczeniach audytu, na podstawie dokonanych we wcześniejszych krokach ocen opłacalności, ustala warianty termomodernizacyjne zgodnie z algorytmem określonym w rozporządzeniu dotyczącym sporządzania audytów energetycznych i remontowych. Jeżeli audytor wyraża chęć utworzenia wariantów w inny sposób niż to określa rozporządzenie, może je utworzyć poprzez zaznaczenie lub odznaczenie danego usprawnienia w analizowanym wariancie.  Zaznaczenie pola „Edycja wyników” odblokowuje do edycji pola Q1co i q1co. Przycisk „Pobierz dane” służy do wczytywania obliczeń z innych plików.

Przykład: mamy termomodernizację, w której zmienia się wentylacja, tzn. do tej pory w budynku była wentylacja grawitacyjna, a po modernizacji zostanie zastąpiona wentylacją mechaniczną z odzyskiem ciepła. Stolarka okienno-drzwiowa nie będzie wymieniana.

Po wskazaniu w etapie Audyt – Okna, drzwi, wentylacja typu wentylacji jaki będzie po modernizacji, jeśli nie jest planowana wymiana stolarki okienno-drzwiowej i nie wyświetla się opcja „Wskazanie do oceny opłacalności„, można jedynie w etapie Audyt – Dane ogólne, w zakładce Dane do audytu podać koszty przewidywanej modernizacji wentylacji.

went01

Gdyby w budynku już istniała wentylacja mechaniczna, wtedy obliczenia modernizacji wentylacji polegającej np. na dodaniu odzysku ciepła można by wykonać bezpośrednio w pliku obliczeń audytu, w etapie Audyt – Okna, drzwi, wentylacja, zaznaczając opcję „Wskazanie do oceny opłacalności”.

went00

Jednak w opisanej powyżej sytuacji zmiana może się odbyć tylko w następujący sposób:

– wybieramy interesujący nas wariant termomodernizacji i wciskamy ikonę „Utwórz projekt na podstawie danych z audytu” (ikonka po lewej stronie pola „Edycja wyników”), program pyta się gdzie zapisać nowy projekt, wybieramy miejsce na dysku, wówczas otworzy się nam plik z wypełnioną geometrią i danymi z projektu przed termomodernizacją i z uwzględnieniem wszystkich zmian wybranych w wariancie termomodernizacji (np. w definicji przegród będą ściany z dociepleniem),

went04

– Użytkownik modyfikuje projekt w etapach Straty ciepła i Strefy cieplne definiując na nowo straty przez wentylację, zmieniając np. typ wentylacji, podając nowe krotności wymian powietrza czy wielkość odzysku ciepła,

went02

went03– zapisuje projekt „po modernizacji” i zamyka go,

– w głównym pliku audytowym włącza przycisk „Pobierz dane”, odnajduje plik „po modernizacji” i wczytuje go do projektu opcją Otwórz,

– wówczas program podmienia obliczone przez program wartości Q1co i q1co na te przeedytowane w nowym pliku,

went05

– na podstawie nowych wartości Q1co i q1co zostaną przeprowadzone wszystkie obliczenia oszczędności, zapotrzebowania dla całego projektu (zmianie nie ulegną tylko cząstkowe wartości SPBT).

W efekcie tych operacji w wariancie końcowym zostanie uwzględnione zmniejszenie zapotrzebowania na ciepło uzyskane dzięki modernizacji wentylacji i ostateczne wyniki będą korzystniejsze.

Audyt – zaawansowana edycja – docieplenie fragmentu przegrody

Audyt – zaawansowana edycja – docieplenie fragmentu przegrody

Ciekawa sytuacja występuje w przypadku, gdy przedmiotem audytu jest docieplenie tylko części wybranej przegrody. Aby przeanalizować wyniki obliczeń przyjmijmy jako przykład ściany zewnętrzne o łącznej powierzchni 246,63 m2. Jest to łączna powierzchnia przypadająca na dwie kondygnacje budynku. Natomiast docieplone będą tylko ściany na jednej kondygnacji, których powierzchnia wynosi 123,32 m2. Wykorzystując wzory na roczne zapotrzebowanie na ciepło i moc cieplną, podane w rozporządzeniu dotyczącym sporządzania audytów

fragm 01

wyniki byłyby następujące:

Przed modernizacją:

1

Po modernizacji:

2fragm

Uzyskany wynik po modernizacji nie jest wynikiem prawidłowym, gdyż ze względu na konstrukcję wzoru podanego w rozp. MIiR z 3.09.2015 r. uwzględnia on tylko straty ciepła przez docieplony fragment ściany, pomijając straty ciepła przez część przegrody pozostawioną bez docieplenia, czyli o gorszym współczynniku przenikania ciepła. Uzyskanie prawidłowego wyniku wymaga rozbudowania podanego wzoru o część uwzględniającą pozostały fragment przegrody o innym współczynniku U. W omawianym przykładzie właściwy wynik byłby taki:

3Analogiczny problem dotyczy obliczeń zapotrzebowania na moc cieplną.

Zapotrzebowanie na moc cieplną przed modernizacją:

4Po modernizacji źle:

5Po modernizacji poprawnie:

6W programie ArCADia-TERMO na szczęście jest sposób, aby to obejść. Mianowicie, aby uzyskać prawidłowy wynik należy w etapie Definicje przegród zdefiniować wybraną przegrodę dwukrotnie. Następnie w Stratach przez przenikanie należy właściwie zastosować oba warianty przegrody, z rozróżnieniem, które fragmenty będą podlegać termomodernizacji, a które nie.

fragm00

Wtedy w etapie Audyt – Ściany, stropy, stropodachy przegroda również pojawi się podwójnie i do modernizacji będzie można wskazać tylko jej jedną, wybraną część.

fragm0Przykład ten dowodzi, że Ustawodawca tworząc przepisy nie przewidział wszystkich możliwych przypadków. Widać to również na przykładzie kosztów energii. Sporządzając audyt wartości kosztów stałych, zmiennych i abonamentowych podaje się zgodnie ze stanem obecnym. Natomiast z ekonomicznego punktu widzenia wielce prawdopodobne jest to, że koszty będą zmieniać się w przyszłości. Tego jednak aktualne obliczenia audytu nie uwzględniają.

Ruchome schody w świadectwie energetycznym

Ruchome schody w świadectwie lub charakterystyce energetycznej

 

Wykonując świadectwo lub projektowaną charakterystykę energetyczną  wielopoziomowego budynku często spotykamy się z pytaniem czy i w jaki w sposób należy uwzględnić ruchome schody ( znajdujące się wewnątrz ogrzewanej części budynku np. handlowego lub biurowego), służące do przemieszczania się między kondygnacjami, rys. 1.
1-Schody

Rysunek 1. Ruchome schody pochyłe

Odpowiedzi są następujące:

  1. Ruchome schody trzeba uwzględniać, jako dodatkową powierzchnię użytkową Af należącą do części komunikacyjnej (ruchu) np. pasaży, korytarzy (ale nie klatek schodowych!).
  2. Powierzchnię ruchomych schody, po obrysie zewnętrznym, należy prawie zawsze dodać do powierzchni Af kondygnacji wyższej. Mogą jednak zdarzyć się sytuacje, gdy powierzchnię ruchomych schodów trzeba dodać do kondygnacji niższej ( na której są oparte), jeżeli wejście na górnej kondygnacji z tych schodów jest całkowicie oddzielone drzwiami od kondygnacji niższej, szczególnie wtedy nie ma swobodnego przepływu powietrza między kondygnacjami i  gdy na kondygnacji wyższej są istotnie różne warunki użytkowania, np. niższa temperatura, inny system klimatyzacji, wentylacji bądź oświetlenia. Oczywiście, kierunek biegu schodów nie ma znaczenia.
  3. Współczynnik przenikania ciepła U, należy przyjąć taki sam jak dla kondygnacji, jeżeli powierzchnię ruchomych schodów można dodać do powierzchni kondygnacji górnej lub kondygnacji dolnej, jeżeli są to schody poziome, np. na lotniskach. (Trudno bowiem wymagać od certyfikatora, obliczania współczynnika przenikania U całej mechanicznej konstrukcji schodów.)
  4. Powierzchnię ruchomych schodów można dodać do powierzchni podłogi na gruncie tylko wtedy gdy są to poziome i znajdują się na kondygnacji przyziemnej!
  5. Fakt, że schody ruchome mogą czasowo lub na stałe nieczynne (zepsute), nie ma znaczenia przy dodawaniu ich powierzchni do powierzchni Af kondygnacji , chyba że są na stałe wyłączone z użytkowania, wtedy nie wolno ich powierzchni dodać do powierzchni Af kondygnacji.

Jeżeli schody ruchome skośne są elementem wydzielonej strefy takiej jak Klatka schodowa, wtedy należy je również uwzględnić w zakładce Straty przez przenikanie, jako fragment powierzchni klatki schodowej.

  1. Pomija się w obliczeniach powierzchnię ruchomych schodów, znajdujących się na zewnątrz budynku lub w pomieszczeniach nieogrzewanych.

W programie ArCADia-TERMO uwzględnienie ruchomych schodów pochyłych polega na powiększeniu powierzchni kondygnacji o regulowanej temp. Af o wielkość powierzchni schodów. Na rysunku 2,  jest to 1500 m2 + 20 m2 ( gdzie 20 m2 to pow. schodów ruchomych).

1-Schody Af
Rysunek 2. Etap Strefy cieple w programie ArCADia TERMO 6.4

 

Podsumowanie

Uwzględnienie ruchomych schodów może o kilka procent zmniejszyć wartość wskaźnika EP, dlatego nie tylko warto, ale trzeba zadać sobie trochę trudu, aby przeprowadzić powyższe obliczenia, tym bardziej w budynkach wielkopowierzchniowych, dla których bardzo często inwestor stara się o dofinansowanie lub uzyskanie certyfikatu LEED lub BREEAM.

 

 

1 … 4 5 6 7 8 … 21